Taraboom creëert kansen voor Peruviaanse boeren
Steffi Vermeire
17 april 2013
De tara, een doornachtige boomsoort die vooral groeit in de hoogvlakten van Peru, is wereldwijd aan een opmars bezig. De boom bevat bestanddelen die van groot nut kunnen zijn in de voedingsindustrie maar die ook als ecologisch alternatief kunnen dienen bij de verwerking van leer. Boerenorganisaties in de Peruviaanse Andes mobiliseren zich om een sociale en solidaire economie op te zetten rond deze felbegeerde boom.
Boomend boompje
Al sinds eeuwen worden de zaden van de taraboom ingezet bij het looien van leer en het kleuren van textiel. Uit de harde schil rond de zaden wordt looizuur onttrokken. Een soort tannine dat leder soepel en licht van kleur maakt. Het uit de tara onttrokken looizuur is een ecologisch alternatief voor de schadelijke stof chroom die tot op de dag van vandaag nog veelvuldig wordt gebruikt om leer te verwerken.
Uit de zaden wordt ook een gom onttrokken. Deze gom heeft in de voedingsindustrie een hoge waarde omdat het kan ingezet worden als verdikkingsmiddel of stabilisator. Taragom (E417) is sinds 1995 internationaal erkend als additief en wordt gebruikt in de productie van onder andere roomijs en gelatine. Sinds kort wordt de taragom ook gebruikt als vervanger van vetten waardoor de interesse nog meer gegroeid is.
Sinds enkele jaren groeit de nood aan deze natuurlijke producten. Vooral Duitsland, Argentinië en Spanje zijn vragende partij. De export van tarazuur steeg dit jaar met 11 procent. Ook taragom werd dit jaar immens populair en zag zijn export met maar liefst 114 procent stijgen. Een erg lucratief goedje dus voor Peru.
Boerenorganisaties in actie
De commercialisering van de tara kwam slechts enkele jaren geleden volop op gang maar door de snelgroeiende internationale interesse werd de markt in Peru al snel overspoeld door nieuwe spelers, groothandelaars en exporteurs. Opdat de winst niet vooral bij de agrobusiness in Lima zou belanden, kwamen er alsmaar meer initiatieven op gang bij lokale boeren om zich te organiseren en zo de commercialisering voor een groot deel in eigen handen te houden.
Onder andere de Belgische ngo Autre Terre helpt de Peruviaanse boeren hierbij. Autre Terre is een Luikse organisatie die steun verleent aan partners uit het Zuiden en die zich vooral bezighoudt met het uitbouwen van landbouwnetwerken en terugwinning en hergebruik van land. “We willen de positie van de boeren op de markt verstevigen maar willen dit uiteraard op een zo duurzaam en sociaal mogelijke manier doen. We geven workshops over de tara en werken samen met lokale boerenassociaties marktstrategieën uit. Deze associaties staan in rechtstreeks contact met de grote opkopers van tara. Op deze manier blijven de inkomsten in regionale handen,” aldus David Gabriel van Autre Terre
Een voorbeeld van zo’n associatie is de Asociacion de Productores de Tara San Marcos (APT) uit Cajamarca, een regio gelegen in de noordelijke Peruviaanse Andes. De APT is ondertussen uitgegroeid tot een groot succes. Vandaag is deze associatie een belangrijke speler op de Peruviaanse markt. De APT blijft ijveren voor eerlijke prijzen voor de boeren en slaagt er zo in duizenden gezinnen uit de armoede te houden.