Het prijskaartje van invasieve soorten is 1288 miljard dollar

De Japanse duizendknoop is een exoot die zich vlot over de hele wereld heeft kunnen vestigen.

Jon Sullivan (CC BY-NC 2.0)

Invasieve dier- en plantensoorten hebben in de voorbije vijftig jaar voor minstens 1288 miljard dollar aan schade veroorzaakt. Onderzoek waarschuwt dat de schade aan de economie nog verder zal oplopen als er niet wordt ingegrepen. ‘We hebben maandenlang onze modellen en cijfers hebben geverifieerd om zeker te zijn dat we niet overdrijven.’

Als dieren, planten of ziekteverwekkers opzettelijk of per ongeluk in nieuwe gebieden worden geïntroduceerd, kan de schade groot zijn. Typische voorbeelden in Europa zijn de wasbeer, de Chinese wolhandkrab of de Japanse duizendknoop, maar ook heel wat insecten en kleinere organismen reizen steeds vaker tussen continenten.

Het onderzoek in het wetenschappelijke vakblad Nature berekende de schade van dergelijke ‘biologische invasies’ aan onder meer oogsten, infrastructuur en de volksgezondheid. Op basis van duizenden kostenramingen schatten de onderzoekers die schade op gemiddeld 26,8 miljard dollar per jaar tussen 1970 en 2017. Maar wat dat jaargemiddelde niet laat zien is een enorme groei in de kosten, benadrukken ze.

Onderschatting

‘Elke tien jaar verdrievoudigt de rekening, en die trend toont geen enkel teken van vertraging’, zegt hoofdauteur Christophe Diagne, onderzoeker aan de Franse Universiteit Paris-Saclay. ‘De economische schade is enorm, met een gemiddelde kost die hoger is dan het bruto binnenlands product van vijftig Afrikaanse landen in 2017. Het bedrag is twintig keer hoger dan het budget van de Wereldgezondheidsorganisatie en de Verenigde Naties samen.’

‘Elke tien jaar verdrievoudigt de rekening, en die trend toont geen enkel teken van vertraging.’

‘Het prijskaartje is zo astronomisch hoog dat we maandenlang onze modellen en cijfers hebben geverifieerd om zeker te zijn dat we niet overdrijven’, zegt Diagne. ‘Maar het is net omgekeerd: onze conservatieve aanpak zorgt voor een grote onderschatting van de werkelijke economische kosten.’

Weinig aandacht

Ondanks de vernietigende ecologische impact - invasieve soorten zijn de tweede belangrijkste oorzaak voor het uitsterven van plant- en diersoorten - is er relatief weinig aandacht voor het probleem bij burgers of beleidsmakers.

De wetenschappers hopen dat hun kostenraming beleidsmakers aan het denken kan zetten. Het risico op biologische invasies zou een van de belangrijke factoren moeten worden bij besluitvorming rond internationale projecten.

Ze verwijzen onder meer naar de Nieuwe Zijderoute, het ambitieuze project van China dat op heel wat plaatsen de introductie van uitheemse dier- en plantensoorten mogelijk maakt.

Als er niet meer rekening gehouden wordt met het probleem, zullen de kosten blijven stijgen, zegt Corey Bradshaw, hoogleraar Ecologie aan de Australische Flinders University. ‘Daarom pleiten we voor internationale beleidsakkoorden om de schade door invasieve soorten te beperken.’