Vluchtelingentop zet in op betere spreiding vluchtelingen
IPS
11 mei 2016
De Verenigde Naties willen internationale samenwerkingsafspraken, zodat landen de verantwoordelijkheid voor de opvang van vluchtelingen delen. Dat blijkt uit voorbereidingsdocumenten voor de VN-Vluchtelingentop in september.
Momenteel zijn zo’n 19 miljoen mensen hun thuisland ontvlucht. Het succes van de VN-vluchtelingentop in september ‘hangt af van de kracht van de voorgestelde afspraken’, zegt Sherif Elsayed-Ali, plaatsvervangend directeur Global Issues bij Amnesty International.
Elsayed-Ali zegt dat een klein aantal landen moet omgaan met grote aantallen vluchtelingen, terwijl rijkere landen die veel meer zouden kunnen doen, ‘niet veel doen.’
Een van de landen die al tientallen jaren lang buitenproportioneel veel vluchtelingen telt, is Kenia. De Keniaanse regering heeft recentelijk opnieuw gedreigd het grootste vluchtelingenkamp in de wereld te sluiten en duizenden Somaliërs het land uit te zetten. ‘Een manifestatie van de complete mislukking om verantwoordelijkheid te delen tussen landen’, zegt Elsayed-Ali. ‘De huidige situatie is ontstaan doordat de internationale gemeenschap situaties zoals de Somalische vluchtelingencrisis in Kenia heeft genegeerd.’
Meer financiële steun
‘Kenia is niet het enige ontwikkelingsland dat worstelt met de opvang van vluchtelingen. Bijna negen van de tien vluchtelingen bevinden zich in een ontwikkelingsland’, zegt Karen AbuZayd, speciaal adviseur van de VN-secretaris-generaal op het gebied van vluchtelingenstromen. AbuZayd werd door secretaris-generaal Ban Ki-moon benoemd om de vluchtelingentop in september voor te bereiden.
AbuZayd zegt dat de top deels nodig is om VN-lidstaten te herinneren aan de internationale wetgeving waar ze al mee ingestemd hebben. Ook zullen er nieuwe oplossingen aan bod komen, inclusief een plan om ontwikkelingshulp te verhogen voor landen die veel vluchtelingen opvangen.
‘Bijna negen van de tien vluchtelingen bevinden zich in een ontwikkelingsland’
Landen zoals Turkije, Libanon en Jordanië, waar miljoenen Syrische vluchtelingen verblijven, vragen om extra financiële steun om de kosten van opvang, onderwijs en gezondheidszorg voor de vluchtelingen te kunnen betalen. ‘Deze landen moeten op behoorlijke wijze gecompenseerd worden voor de kosten die ze maken’, zegt Elsayed-Ali.
Australië
Het is onduidelijk of het voorgestelde Global Compact zich ook richt op situaties waarin rijke landen armere landen betalen voor de vluchtelingenopvang, om zelf geen vluchtelingen te hoeven opvangen. Jan Eliasson, plaatsvervangend VN-secretaris-generaal, gaf hier maandag desgevraagd geen details over.
Tot nu toe is Australië een van de weinige landen die op deze manier werken. Elsayed-Ali noemt het Australische beleid om vluchtelingen te vestigen op Papoea-Nieuw-Guinea, Nauru en Cambodja, ‘desastreus.’
‘In essentie onttrekt Australië zich aan de verantwoordelijkheid die het heeft onder het internationaal vluchtelingenrecht’, zegt hij. Op Nauru, waar twee vluchtelingen zichzelf onlangs uit protest in brand staken, zijn volgens Elsayed-Ali ‘bijna geen onafhankelijke waarnemers in staat gebleken de situatie van de vluchtelingen te beoordelen of met hen te praten.’