VN hekelen terughoudendheid donorlanden in Afghanistan
Thalif Deen
01 juli 2009
De Verenigde Naties ergeren zich omdat de rijke landen zo traag reageren op dringende hulpoproepen uit Afghanistan. Ze dreigen er zelfs mee bij Bill Gates aan te kloppen als dringend benodigde hulp nog langer uitblijft.
Het ministerie van Landbouw in Kaboel heeft de internationale gemeenschap bijvoorbeeld een “dringende bijdrage” van 5,5 miljoen dollar (3,9 miljoen euro) gevraagd om tarwezaad voor het volgende seizoen te kunnen aankopen. Maar ondanks herhaalde oproepen kwam er nog geen reactie van de donorlanden.
“We kunnen toch niet in een situatie belanden waarbij we Bill Gates moeten vragen dergelijke noodoproepen te beantwoorden”, zei Kai Eide, de speciale vertegenwoordiger van de VN voor Afghanistan, dinsdag op een vergadering van de VN-Veiligheidsraad. “Ik hoop dat de donors hun procedures zullen herbekijken om in staat te stellen op dergelijke vragen in te gaan.
Veel geld voor veiligheid
De internationale gemeenschap heeft behoorlijk wat geld veil voor Afghanistan. Bij de internationale donorconferentie in Berlijn, eind maart 2004, zegden donorlanden 8,2 miljard dollar (5,8 miljard euro) toe tot en met maart 2007. Dit jaar in maart deden meer dan tachtig landen en internationale instellingen daar tijdens een conferentie in Den Haag nog eens een schep bovenop. Nederland wil tussen 2009 en 2011 een bedrag van 210 miljoen euro uitgeven voor wederopbouw in Afghanistan. België zal in 2009 en 2010 24 miljoen euro hulp geven aan Afghanistan.
Maar de meeste donorlanden investeren vooral in de opleiding van Afghaanse agenten en militairen en in verkiezingen. In augustus kiezen de Afghanen een nieuwe president, en iedereen rekent met nog meer geweld in de aanloop daarheen.
Japan betaalt bijvoorbeeld voor een half jaar de salarissen van alle Afghaanse agenten. Canada heeft meer dan 35 miljoen dollar (25 miljoen euro) toegezegd om de presidents- en provinciale verkiezingen van dit jaar en volgend jaar te laten slagen, en nog eens 12 miljoen dollar (8,5 miljoen euro) om nieuwe rekruten bij de politie te betalen.
Gefragmenteerd, inefficiënt en ontoereikend
De landbouw komt er bekaaid af, al leggen de VN er sinds een donorconferentie van 2008 in Parijs de nadruk op dat Afghanistan ook in de landbouw, de energiesector, de ontwikkeling van private bedrijven, vorming en hoger onderwijs meer hulp nodig heeft. Tot dusver hebben de donorlanden daar geen gevolg aan gegeven, zeggen de VN.
Ook de Afghaanse VN-ambassadeur Zahir Tanin oordeelt dat “onze ontwikkelingsinspanningen gefragmenteerd, inefficiënt en ontoereikend” blijven. Tanin is erkentelijk voor de hulp die zijn land tot hiertoe heeft gekregen: volgens hem zijn er duizenden kilometers wegen mee aangelegd, kunnen miljoenen kinderen weer naar school en heeft 85 procent van de bevolking nu toegang tot eerstelijnsgezondheidszorg. Maar de armoede in Afghanistan is toegenomen en de werkloosheid is een enorme uitdaging. Volgens Tanin moeten zowel de regering als de internationale gemeenschap zich verder inzetten om ervoor te zorgen Afghanistan beter bestuurd wordt en dat de corruptie wordt uitgeroeid.
Afghanistan zal nog lang sterk afhankelijk blijven van buitenlandse hulp. De Nationale Ontwikkelingsstrategie gaat ervan uit dat driekwart van de Afghaanse begroting tot 2013 gefinancierd zal worden door donorlanden.