VN richten langverwacht vrouwenagentschap op

Nieuws

VN richten langverwacht vrouwenagentschap op

Thalif Deen

15 september 2009

Na meer dan drie jaar politiek getouwtrek heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in een historische resolutie een nieuw VN-agentschap voor Vrouwen opgericht. De beslissing komt jaren, zo niet decennia na de oprichting van gelijkaardige agentschappen voor kinderen, milieu, gezondheid of toerisme.

De VN beschikten wel al over vier kleinere instellingen die zich richten op vrouwenthema’s: Het Ontwikkelingsfonds voor Vrouwen (Unifem), Het Bureau van de Speciale Adviseur voor Genderthema’s, de VN-afdeling voor de Bevordering van Vrouwen en het International Research and Training Institute for the Advancement of Women (INSTRAW). Maar geen enkele van die instellingen is zo politiek machtig of financieel stabiel als een echt VN-agentschap, dat geleid wordt door een ondersecretaris-generaal, de op twee na hoogste positie binnen de VN.
Hoe het nieuwe agentschap er precies zal uitzien, is nog onduidelijk. De Algemene Vergadering roept in de resolutie op om de vier bestaande instellingen te verzamelen in een “coherente organisatie die rekening houdt met de bestaande mandaten.” Aan secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon wordt gevraagd om een voorstel in te dienen hoe de nieuwe instelling eruit moet zien en hoe ze gefinancierd moet worden.

Historisch

“We zijn opgelucht dat de Algemene Vergadering eindelijk de knoop doorgehakt heeft”, zegt Charlotte Bunch van het Centre for Women’s Global Leadership. “We beschouwen dit als een grote overwinning voor de vrouwenrechten en voor vrouwenorganisaties en andere verenigingen die hier jaren voor gevochten hebben.”
Ook Daniele Rosche, hoofd van de gendercampagne van Oxfam, is tevreden omdat het werk van de bestaande instellingen nu gestroomlijnd zal worden. “Dit agentschap voegt niet zomaar een laag toe in de al zware VN-bureaucratie. De potentiële impact op het leven van vrouwen via educatie, organisatie en emancipatie is reëel.”

Vaag

Toch zijn er ook kritische kanttekeningen. De beslissing om het agentschap op te richten mag dan al historisch zijn, zeggen critici, maar over de missie van het nieuwe agentschap is de resolutie opvallend vaag. “De houding van sommige lidstaten om op het laatste moment het mandaat van het agentschap te verzwakken is betreurenswaardig”, zegt Rosche. “De beslissing om een agentschap op te richten heeft geen belang als de lidstaten het geen duidelijke missie geven.”
Vele ogen zijn nu gericht op Ban, die initiatief moet nemen om het momentum niet te verliezen en voldoende politieke steun te verzamelen. Onder meer door de snelle benoeming van een ondersecretaris-generaal kan het proces in gang gehouden worden, zegt GEAR, de coalitie van meer dan driehonderd organisaties die samen ijverden voor de oprichting van het agentschap. “We dringen er bij Ban Ki-moon op aan om onmiddellijk te beginnen met het proces van de aanstelling van een sterke leider, die ervaring heeft met vrouwenrechten en gendergelijkheid, omdat de nieuwe ondersecretaris-generaal de vier bestaande instellingen zal moeten samensmelten.”
De coalitie roept ook de lidstaten op om hun aanhoudende meningsverschillen op te lossen zodat het nieuwe agentschap de werkzaamheden snel kan starten, en om met het nodige geld over de brug te komen.