VN-sancties tegen Centraal-Afrikaanse ex-president

Naast François Bozizé werden ook Seleka-leider Nourredine Adam en Anti-Balaka-leider Levy Yakate gesanctioneerd. Het comité van de VN-Veiligheidsraad dat in december 2013 werd opgericht om sancties tegen de Centraal-Afrikaanse Republiek te superviseren, nam de beslissing unaniem. Het is de eerste keer dat personen gelinkt aan de crisis in CAR op een zwarte lijst geplaatst worden sinds het comité werd opgericht.

De Centraal-Afrikaanse Republiek geraakte verzeild in een spiraal van etnisch geweld nadat toenmalig president François Bozizé in maart 2013 werd afgezet door de Seleka-rebellengroep. De rebellen, voornamelijk moslims, plunderden en pleegden terreurdaden tegen de christelijke burgers. Hierop werd de christelijke Anti-Balaka-militie opgericht die wraakaanvallen begon uit te voeren op moslims. Ongeveer een vijfde van de bevolking, zowel christenen als moslims, is ondertussen uit hun huizen verdreven door de voortdurende gevechten.

Reisverbod en bevriezing van tegoeden

Bozizé, Yakate en Adam kregen een reisverbod opgelegd en hun tegoeden werden bevroren. De gerichte sancties werden in januari al voorgesteld in een VN-resolutie ingediend door Frankrijk en de Verenigde Staten. De beslissing van het sanctiecomité werd echter uitgesteld omdat Rusland en China meer tijd vroegen om de zaak te onderzoeken. Nadat de twee landen hun bezwaren introkken, bereikte het comité vrijdag een consensus over de sancties.

Amerikaanse ambassadrice Samantha Power noemde de sancties een kleine stap in de goede richting om de verantwoordelijken voor de instabiliteit in CAR aansprakelijk te stellen. Ze vertelde aan Al Jazeera dat de VN-Veiligheidsraad ‘bijkomende sancties blijft overwegen voor diegenen die de stabiliteit ondermijnen en verantwoordelijk zijn voor de kwelling van het Centraal-Afrikaanse volk.’  

In de straten van de Centraal-Afrikaanse hoofdstad Bangui klonken volgens Al Jazeera tegenstrijdige reacties. Sommigen loofden de sancties, terwijl anderen van mening waren dat Bozizé behandeld werd als zondebok.

Vrede ondermijnen en geweld aanwakkeren

Het Frans-Amerikaanse rapport beschuldigt de drie mannen ervan steun te verlenen aan ‘handelingen die de vrede, stabiliteit of veiligheid van de Centraal-Afrikaanse Republiek ondermijnen.’

In een poging om opnieuw aan de macht te komen, zou François Bozizé de Anti-Balaka-milities gefinancierd hebben om de situatie in CAR verder te destabiliseren. Volgens het rapport heeft hij ‘wraakaanvallen tegen de moslimbevolking’ aangemoedigd, waaronder de Anti-Balaka-aanval op Bangui van 5 december. Ook zou hij zijn milities hebben opgedragen om wreedheden te plegen tegen de huidige overgangsregering.

Anti-Balaka-leider Levy Yakete zou Bozizés terugkeer steunen. Hij wordt ervan beschuldigd achter de arrestatie van Seleka-strijders te zitten en jonge werkloze christenen te bewapenen met machetes om moslims en tegenstanders van de voormalige president aan te vallen.

De derde gesanctioneerde, Nourredine Adam, coördineerde de militaire aanvallen van de Seleka-rebellengroep tussen december 2012 en maart 2013. Zonder zijn bijdrage zou de rebellengroep de macht niet hebben kunnen grijpen volgens het rapport. Adam wordt beschuldigd van willekeurige arrestaties, marteling en standrechtelijke executies.

Nieuwe Seleka-leider

Persagentschap Reuters berichtte zaterdag dat de Seleka-rebellen ondertussen generaal Joseph Zindeko als nieuwe leider hebben benoemd. Kolonel Djouma Narkoyo vertelde Reuters dat het de taak is van de generaal om ‘alle Seleka-strijders te verzamelen en te herstructureren aangezien ze op dit moment verspreid zijn.’

Zindeko wordt ook verwacht een politieke vleugel op te richten. ‘We willen ons grondgebied beter beveiligen en de bevolking in de acht districten die we controleren beter beschermen’, aldus Narkoyo. Volgens Al Jazeera kan deze stap de verdeeldheid in het land nog vergroten.