VN veroordelen geweld tegen journalisten

Berichtgeving uit oorlogsgebieden en onder autoritaire regimes brengt risico’s met zich mee, zei de secretaris-generaal, en het vak van journalist staat continu onder druk. ‘Veel journalisten komen om tijdens het uitoefenen van hun vak in conflictgebieden. Maar veel te vaak wordt hen opzettelijk het zwijgen opgelegd, omdat ze de waarheid naar buiten brengen.’

Veel te vaak wordt hen opzettelijk het zwijgen opgelegd, omdat ze de waarheid naar buiten brengen.

Slechts 7 procent van dit soort zaken werd in de loop der jaren opgelost, en naar minder dan één van de tien gevallen werd een volledig onderzoek uitgevoerd.
Het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) in New York constateert dat straffeloosheid leidt tot meer moorden en vaak een symptoom is van een verergerend conflict en de afbraak van rechtssystemen.

Volgens het CPJ gaat het in 94 procent van de gevallen om moorden op plaatselijke journalisten en slechts in 6 procent van de gevallen om buitenlandse correspondenten. Vierennegentig procent van de slachtoffers is man.

Onopgemerkt

Irina Bokova, directeur van de werelderfgoedorganisatie Unesco, veroordeelde eerder dit jaar de moord op 87 journalisten, mediamensen en mensen die actief waren op sociale media. Dit aantal betreft alleen de slachtoffers in 2014.

Misdaden tegen journalisten worden vaak niet opgemerkt door het VN-systeem

Misdaden tegen journalisten worden vaak niet opgemerkt door het VN-systeem, zegt Akshaya Kumar van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW), vooral in conflictgebieden zoals Zuid-Soedan of crisisgebieden zoals Burundi.

VN-waarnemers die aanwezig zijn names vredesmissies of de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, kunnen en moeten volgens haar veel meer doen om onderzoek en vervolging van de verantwoordelijken voor de moorden af te dwingen. ‘Als dat niet gebeurt, kunnen overheidstroepen profiteren van een klimaat van straffeloosheid als ze dappere journalisten zoals Esdras Ndikumana uit Burundi en Peter Julius Moi uit Zuid-Soedan aanvallen.’

Somalië

De Verenigde Naties namen in 2013, na de moord op twee Franse journalisten in Mali, een resolutie aan die 2 november uitriep tot Internationale Dag tegen Straffeloosheid van Misdaden tegen Journalisten. De dag is bedoeld om aandacht te vragen voor bescherming van journalisten.

Het CPJ zegt dat de hinderlaag voor een konvooi in Zuid-Soedan en de moord op twee bloggers in Bangladesh, deze twee landen in de straffeloosheidsindex van het CPJ heeft doen belanden. Volgens het vorige maand verschenen rapport Getting Away With Murder, voert Somalië momenteel die lijst aan. Het land heeft daarmee voor het eerst sinds de index in het leven werd geroepen in 2008, Irak van de eerste plaats verdreven.

In Somalië werd in de afgelopen tien jaar minstens één journalist per jaar vermoord. De overheid blijkt niet in staat of is onwillig daar onderzoek naar te doen. In Irak, zegt het CPJ, vinden al doelgerichte moorden plaats sinds de oorlog in het land uitbrak. Meer recentelijk ontvoerde en vermoordde de Islamitische Staat (IS) twee journalisten. Het geweld in de regio en de beperkte informatie uit het gebied maken het voor het CPJ onmogelijk om betrouwbare informatie over andere gevallen te verkrijgen.

Alleen Colombia slaagde erin voldoende daders van geweld tegen journalisten te veroordelen en het geweld in het algemeen zodanig te verminderen dat het in 2014 van de index verdween.