VN wil Afghaans leger sneller op de been
Thalif Deen
26 februari 2002
De Verenigde Naties willen spoed zetten achter
de vorming van een nieuw Afghaans leger. Die strijdkracht moet voorkomen dat
de interim-regering gedestabiliseerd raakt het land weer verzinkt in de
chaos. Op het Afghaanse platteland wordt weer volop gevochten tussen lokale
krijgsheren en etnische groepen.
De International Security Assistance Force (ISAF), een vredesmacht van zo’n
4.500 manschappen die de openbare orde helpt bewaren in de hoofdstad Kabul,
is maandag officieel begonnen met de opleiding van een eerste bataljon van
600 Afghaanse soldaten. Deze week nog zouden de theoretische lessen al
aangevuld worden met de eerste oefeningen op het terrein. De door de ISAF
benoemde manschappen komen uit alle provincies en etnische groepen; ook bij
de 30 officieren is zorgvuldig over de regionale en etnische evenwichten
gewaakt.
In Afghanistan zijn nog tienduizenden mannen onder wapens, maar de meeste
van die strijders stellen hun geweren enkel ten dienste van hun clan of van
lokale heersers. De internationale gemeenschap zou al die kleine legertjes
willen zien verdwijnen en vervangen worden door één nationale strijdmacht
die onder het gezag staat van de centrale regering. Het eerste bataljon dat
nu wordt klaargestoomd, moet bewijzen dat zo’n multi-etnisch leger weer
mogelijk is in Afghanistan - ook voor de inval van de Sovjet-Unie in 1979
had Afghanistan een nationaal leger. De VS schatten dat het nieuwe leger
tegen de zomer 3 à 4.000 soldaten kan tellen. Maar het zou zo’n twee jaren
duren vooraleer de strijdmacht de ideale troepensterkte heeft en volledig
operationeel is.
Lakhdar Brahimi, de speciale gezant van de VN voor Afghanistan, heeft de
internationale gemeenschap opgeroepen bij te springen om de opleiding, de
lonen en de uitrusting van de nieuwe legermacht te financieren. Ook de
Afghaanse politie heeft veel geld nodig snel een aantal taken te kunnen
overnemen van de ISAF en ook overal buiten Kabul actief te worden.
Groot-Brittannië, dat het bevel voert over de ISAF, heeft al ongeveer
250.000 dollar toegezegd voor nieuwe communicatie-apparatuur en andere
uitrusting voor de politie. Maar volgens een financieel plan dat is
uitgewerkt door de Wereldbank, de Aziatische Ontwikkelingsbank en het
VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP), is er dit jaar zo’n 270 miljoen dollar
nodig voor veiligheid in Afghanistan. Daaronder vallen dan ook de opruiming
van mijnen en de strijd tegen de drugsteelt.
Het is alvast duidelijk dat de internationale vredesmacht nog een hele tijd
nodig zal zijn in Afghanistan. Francesc Vendrell, de ontslagnemende
adjunct-gezant van de VN voor Afghanistan, schatte vorige maand dat de ISAF
zou moeten worden uitgebreid tot een strijdmacht van 30.000 manschappen en
best ook buiten Kabul actief zou worden om een einde te maken aan alle
gevechten tussen rivaliserende groepen.
De Amerikaanse regering heeft intussen negatief gereageerd op een verzoek
van interim-president Hamid Karzai om de ISAF met Amerikaanse troepen te
versterken. Maar de Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad verklaarde zondag
dat de VS wel overwegen de militaire hulp aan de interim-regering op te
trekken en te versnellen. Andere opties zijn volgens hem een uitbreiding van
de ISAF of het ter beschikking stellen van militaire adviseurs.