‘De boom omzagen waarin je zit, is pure zelfmoord’

Het is 2010. Adeline Flore Ngo-Samnick is al een tijdje op zoek naar werk, maar zonder resultaat. Ze deelt haar ervaringen met vrienden en ook zij klagen over de ellenlange zoektocht. Tayap, het dorpje waar ze vandaan komt, telt zo’n 300 inwoners. Er zijn niet veel mensen, maar wel veel problemen. 

Tayap heeft zwaar te lijden onder de constante ontbossing. Ngo-Samnick speelt dan ook met het idee om zich hiervoor in te zetten. Als blijkt dat andere werkzoekenden haar steunen in het initiatief, besluit ze er volledig voor te gaan. Agripo (Agriculteurs profesionnels du Cameroun) is geboren. Een tiental gediplomeerden slaan de handen in elkaar en starten een bananenplantage.

Droogte veroorzaakt brand

Na een paar maanden slaat het noodlot al toe: de net opgezette bananenplantage wordt met de grond gelijk gemaakt door een brand. Deze zijn geen uitzondering in Kameroen: door de ontbossing drogen de rivieren op waardoor bij de minste droogte alles vuur vat. Ngo-Samnick: ‘De effecten van de ontbossing laten zich al voelen. Verschillende rivieren zijn volledig opgedroogd en zeldzame dieren zijn verdwenen uit het dorp. Het bos is ook belangrijk voor de bevolking, het laat de mensen leven. Iedereen heeft het hout nodig om op te koken of om huizen mee te bouwen.’

Agripo blijft niet bij de pakken zitten. Een nieuw project kondigt zich aan: VET. Het landbouwproject is gebaseerd op drie unieke peilers: vrouwen zijn het hart van de organisatie, er wordt voornamelijk ingezet op kleine initiatieven en de strijd tegen de ontbossing is prioritair.

‘Wij willen laten zien dat vrouwen die nieuwe technieken ter beschikking hebben, volledig zelfstandig kunnen functioneren. Wij geven hen weer een plaats in de samenleving.’ 

Vrouwen: samen sterk

De belangrijkste leden van het project zijn stuk voor stuk vrouwen. ‘Het programma VET heeft een sterk positief effect op het sociale statuut van vrouwen. Wij willen laten zien dat vrouwen die nieuwe technieken ter beschikking hebben, net zoals mannen, volledig zelfstandig kunnen functioneren en in grote mate bijdragen aan de ontwikkeling van de gemeenschap. Wij geven hen weer een plaats in de samenleving.’ 

Mirabelle Ngo Nyobe en Prudence Ngo Mbeï zijn twee vrouwen die hiervan gretig gebruik maken: ‘Vroeger moesten we een machine huren, maar dat is gelukkig verleden tijd. We hebben nu zelf een eigen molen waarmee we de noten voor palmolie kraken.’ 

Alles in het klein

De kracht van het nieuwe landbouwproject schuilt misschien erin om alles op kleine schaal te doen. Multinationals worden erbuiten gehouden. ‘Soms lach ik als ik zie hoe de mensen met ongeloof kijken naar onze mini-initiatieven. Alsof alles alleen maar gemaakt kan worden door het giganteske. Ik zeg dan gewoon: je moet vooral pragmatisch ingesteld zijn en alleen doen wat je kan doen.’

Industriële landbouw is niet aan hen besteed. Volgens Agripo heeft de geschiedenis al vaak genoeg uitgewezen dat industrie niet altijd beter is. ‘In plaats van te investeren in grote landbouwexploitaties die sowieso tot conflicten zullen leiden, kan je beter investeren in kleine boeren en hen leren om op een goede manier met de natuur om te gaan. Alleen op die manier maak je de volgende generaties warm voor een evenwichtige landbouw met respect voor het milieu.’

‘Het bos vernietigen op dramatische wijze is hetzelfde als de boom omzagen terwijl we er nog op zitten. Het is pure zelfmoord.’

Kappen in de ontbossing

Een derde punt is de ontbossing. Dit is al langer een probleem in Kameroen. Niet alleen blijkt dit nefast te zijn voor de dieren, ook mensen voelen hoe langer hoe meer de nadelen. Het bos is natuurlijk niet het enige waarvan de mensen in Tayap leven, maar er moet gezorgd worden voor een evenwicht tussen ontbossing en landbouw, volgens Ngo-Samnick. ‘Het bos vernietigen is hetzelfde als de boom omzagen terwijl we er nog in zitten. Het is pure zelfmoord.’