WSF in Nairobi krijgt flinke injectie uit Nederland
Janneke Schuurman
14 maart 2006
Het Wereld Sociaal Forum (WSF) kan volgend jaar rekenen op meer dan een miljoen euro steun uit Nederland. De wereldwijde bijeenkomst van andersglobalisten strijkt volgend jaar neer in de Keniaanse hoofdstad Nairobi.
Via de ontwikkelingsorganisatie Novib (Oxfam Nederland) krijgt het WSF in Nairobi 950.000 euro. Daarmee blijft de steun van Novib, de grootste niet-gouvernementele financier van het forum, op hetzelfde niveau als in voorgaande jaren. In het bedrag zitten ook bijdragen van buitenlandse Oxfam-afdelingen die via Novib naar het WSF gaan.
De interkerkelijke ontwikkelingsorganisatie ICCO handhaaft eveneens de steun aan het WSF. ICCO steunde het Forum vanaf de eerste bijeenkomst in 2001 met gemiddeld 160.000 euro per jaar.
Het Wereld Sociaal Forum ontstond in 2000 vanuit de beweging van anders-globalisten. Zij vinden dat de wereldleiders die jaarlijks bijeenkomen voor het Wereld Economisch Forum in het Zwitserse Davos, zich teveel laten leiden door het neoliberale economische model. Dat systeem van marktdenken, waarbij multinationals steeds meer toegang krijgen tot de markten van arme landen, hindert volgens hen de ontwikkeling van die landen.
Onder de slogan ‘Een andere wereld is mogelijk’ groeide het Wereld Sociaal Forum de afgelopen vijf jaar tijd uit tot de grootste wereldwijde bijeenkomst waar vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en anders-globalisten ideeën uitwisselen. Dit jaar werd het WSF voor het eerst op drie continenten georganiseerd. In januari vonden fora plaats in Caracas (Venezuela) en Bamako (Mali). De Aziatische editie in Karachi (Pakistan) staat gepland van 24 tot 29 maart.
Het WSF is een waardevolle ontmoetingsplek voor vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, zegt Adrie Papma, directeur Centrale Diensten en Alliantievorming van Novib. Het Forum biedt het maatschappelijk middenveld de mogelijkheid mee te globaliseren met de rest van de wereld. Het daagt ons uit om in gesprek te gaan met organisaties waar we dat anders niet mee zouden doen. Zo hebben we vorig jaar bewust organisaties opgezocht om onze positionering ten opzichte van eerlijke wereldhandel en de Wereldhandelsorganisatie te toetsen en om te zien of we een ‘common ground’ konden vinden.
De bijdrage van ICCO werd dit jaar vooral besteed aan het forum van Bamako. Caracas had genoeg geld, legt Pim Verhallen, beleidsadviseur van ICCO uit. Van het forum dat dit jaar in Karachi wordt gehouden, was in oktober vorig jaar nog niet duidelijk hoe het eruit ging zien. Daarna maakten de gevolgen van de grote aardbeving in Pakistan verdere voorbereidingen onmogelijk.
Ook Verhallen ziet het WSF als een belangrijke marktplaats voor uitwisseling tussen organisaties uit Noord en Zuid. In de praktijk blijkt dat vooral organisaties uit het Zuiden veel van elkaar opsteken. Er zijn samenwerkingsverbanden ontstaan die zonder het WSF niet tot stand waren gekomen. Zo heeft een aantal mensenrechtenorganisaties in Oost-Afrika zich verenigd in de East African Coordination on Rights (EACOR) . Door die samenwerking bereiken ze meer dan wanneer ze afzonderlijk waren blijven functioneren. In de Balkan is een soortgelijk initiatief ontstaan.
Over de koers van het WSF wordt al sinds het eerste forum in 2001 gediscussieerd. Sommige betrokkenen vinden de functie als unieke ontmoetingsplaats niet voldoende, omdat het WSF op die manier geen zichtbaar effect heeft op de wijze waarop het macro-economische beleid tot stand komt. Zij zien liever dat het forum een eigen politiek programma ontwikkelt, zegt Verhallen.
ICCO richt zich vooral op uitwisseling en bouwen aan samenwerkingsverbanden, zegt hij. Bevorderen van deelname door zuidelijke partners, vooral die organisaties die weinig middelen hebben om aan dit soort evenementen deel te nemen, vinden wij erg belangrijk. We hebben bijvoorbeeld de reiskosten betaald voor een aantal Afrikaanse WSF-bezoekers. ICCO richt zich in het Forum vooral op mensenrechtenthema’s en inhoudelijke ondersteuning van organisaties die zich daarmee bezighouden. In het neoliberale beleid blijft dat onderwerp vaak onderbelicht, aldus Verhallen.
Het aantal WSF-bezoekers groeide de laatste jaren explosief. Het eerste Forum in 2001 in Porto Alegre (Brazilië) trok 10.000 mensen. In 2004 lokte het Forum in Mumbai (India) meer dan 100.000 bezoekers. Vorig jaar kwamen er 150.000 mensen naar de vijfde wereldwijde editie van het WSF in Porto Alegre.
Nairobi zal naar verwachting niet zo groot worden als Mumbai of Porto Alegre. Afrika is een uitgestrekt continent en mensen moeten enorme afstanden afleggen om in Kenia te komen. Veel Afrikanen kunnen het zich niet permitteren, zegt Papma.
De keuze voor Nairobi was echter een hele bewuste keuze, zegt ze. In Afrika is de situatie heel anders dan in Latijns-Amerika, waar de sociale beweging een lange traditie heeft en ook krachtig is zonder WSF. Juist in Afrika kan het WSF kan een impuls geven aan een pan-Afrikaanse sociale beweging.
Het Wereld Sociaal Forum kreeg navolging in diverse landelijke en thematische fora. Dit jaar wordt het tweede Nederlands Sociaal Forum gehouden, van 19 tot 21 mei in Nijmegen. Het Europees Sociaal Forum wordt tussen 4 en 7 mei gehouden in Athene. (ADR)