Yeil is het nieuwe buzzwoord in Argentinië

Zijn kleding is doordrenkt met olie. Opzichter Claudio Rueda van staatsoliebedrijf YPF, heeft het gevoel dat hij een rol speelt in een belangrijk verhaal dat zich ontvouwt in het zuiden van Argentinië. ‘Beschikbaarheid van energie is van essentieel belang voor ons land’, zegt hij. ‘Het is noodzakelijk voor de ontwikkeling en toekomst van Argentinië en wij zijn onderdeel van dat proces.’

Volgens deskundigen raken de conventionele olie- en gasreserves in Argentinië binnen acht tot tien jaar uitgeput.

Het eerste hoofdstuk van het verhaal wordt geschreven in het gas- en olieveld Vaca Muerta in Loma Campana in de provincie Neuquén, in de regio Patagonië. Zo’n 2.500 tot 3.000 meter diep in de rotsstructuren zitten de rijke gas- en olievoorraden verborgen. Volgens YPF gaat het om de op een na grootste gasvoorraad in de wereld, na China. Als het gaat om schalieolie, neemt Argentinië – na Rusland, de Verenigde Staten en China – een vierde plaats in, met een geschatte 27 miljard vaten.

Volgens deskundigen raken de conventionele olie- en gasreserves in Argentinië binnen acht tot tien jaar uitgeput. De ontwikkeling van Vaca Muerta, een geologische formatie van 30.000 vierkante kilometer, wordt door de Argentijnse regering als een strategische zet beschouwd.

Import

‘Bijna 30 procent van onze energie wordt geïmporteerd. Dat doet een enorme aanslag op de reserves harde valuta’, zegt Rubén Etcheverry, medeauteur van het boek “Yeil, las nuevas reservas” (Yeil, de nieuwe reserves) en voormalig provinciaal energiesecretaris van Neuquén. Volgens hem exporteerde Argentinië tien jaar geleden voor bijna 5 miljard dollar brandstof. Nu geeft het land 15 miljard uit aan de import ervan. Het gaat dan om elektriciteit en vloeibaar gas, aardgas en andere brandstoffen.

‘Schaliegas en olie worden gepresenteerd als oplossing voor de energiecrisis, maar deze vorm van energie heeft geen toekomst. We zetten al onze economische kaarten op één optie. Maar voor hoe lang?’

Etcheverry ziet Vaca Muerta als een keerpunt. De energiereserves zijn volgens hem groot genoeg om zelfvoorzienend te worden en op termijn zelfs weer te exporteren. Volgens de expert kan Argentinië in de voetsporen van de VS treden en dankzij schaliegas ‘binnen tien jaar de grootste producent van gas en olie worden.’

Tegen schaliegas bestaat echter ook veel weerstand vanwege de vervuiling die de winning ervan veroorzaakt. In Argentinië klinken kritische geluiden over de invulling van de energiemix. ‘Het gaat om meer dan Vaca Muerta’, zegt ecoloog Silvia Leanza van de Stichting Ecosur. ‘Schaliegas en olie worden gepresenteerd als oplossing voor de energiecrisis, maar deze vorm van energie heeft geen toekomst. We zetten al onze economische kaarten op één optie. Maar voor hoe lang?’

Klimaat

Fossiele brandstoffen maken bijna 90 procent van de Argentijnse energiemix uit. De rest komt van kernenergie en waterkrachtcentrales. Hernieuwbare energie maakt slechts 1 procent van de energiemix uit.

Het Intergouvernementele Panel inzake Klimaatverandering (IPCC) beschouwt de verbranding van fossiele brandstoffen om energie op te wekken als de belangrijkste oorzaak van de klimaatverandering. ‘Deze situatie, en grotere beschikbaarheid van hernieuwbare bronnen, wijst op het einde van het tijdperk van de vervuilende brandstoffen’, zegt Mauro Fernández, hoofd van de energiecampagne van Greenpeace Argentinië.

‘Wat als we klaar zijn met de gas- en oliewinning in Neuquén? Is er dan nog iets over?’

Fernández noemt fossiele brandstoffen niet alleen risicovol vanwege de milieuschade bij het winnen ervan, maar een ook “een slecht alternatief vanuit klimaat- en energieperspectief.” Argentinië heeft als doelstelling om tegen 2016 minstens 8 procent van de energiemix te laten bestaan uit hernieuwbare energie.

Carolina García van Multisectorial contra la Fractura Hidráulica, een organisatie tegen de winning van schaliegas en -olie, zegt dat Argentinië alternatieven heeft die eerst aangeboord moeten worden, voordat de fossiele brandstoffen “tot de laatste druppel” worden opgemaakt. ‘Wat als we klaar zijn met de gas- en oliewinning in Neuquén? Is er dan nog iets over?’

Zonne-energie

Etcheverry wijst op de mogelijkheid om zonne-energie te gebruiken in het noorden van het land, windenergie in Patagonië en langs de Atlantische kust, geothermische energie in de Andes en getijden- en golfslagenergie voor de kust. Hij zegt dat de kosten daarvan echter veel hoger liggen dan die van fossiele brandstoffen.

Olie en gas zijn volgens hem ook nog steeds nodig als energiebron en grondstof voor dagelijkse producten. Een transformatie naar een tijdperk zonder fossiele brandstoffen “is niet eenvoudig”, zegt hij. ‘In het eerste stadium zou het gaan om een overstap van de meest vervuilende brandstoffen, zoals kolen en olie, naar minder vervuilende brandstoffen zoals aardgas. Als we eenmaal daar beland zijn, kan er een energiebeleid komen dat schone of hernieuwbare energie stimuleert.’