Zal de Libische eenheidsregering standhouden?

Vorige week kwam Fayez Al-Serraj aan in Tripoli. De internationaal aanvaarde Libische eerste minister heeft één taak: zoveel mogelijk politieke en gewapende fracties in Libië achter zich scharen. Al-Serraj zal zijn weg moeten zoeken in het land dat tot voor kort al twee rivaliserende regeringen telde.

  • Mohammed Shamma (CC BY 2.0)  Libië zal zich moeten verenigen Mohammed Shamma (CC BY 2.0)
  • vittoare (CC BY-NC-SA 2.0)  Milities proberen controle te verwerven over de olievelden vittoare (CC BY-NC-SA 2.0)

Toen zakenman Fayez Al-Serraj vorig jaar benoemd werd tot hoofd van de nationale eenheidsregering in het Marokkaanse stadje Skhirat, leek Libië al een kleine stap verder verwijderd van de chaos die sinds 2011 in het hele land heerst. Maar het Noord-Afrikaanse land telt al twee andere regeringen die elkaars bestaan weigeren te erkennen. Al-Serraj zal beide partijen moeten overtuigen de overeenkomst die in Skhirat ondertekend werd uit te voeren en de macht aan de eenheidsregering over te dragen

De nationale eenheidsregering zetelde tot eind maart in buurland Tunesië tot enkele kabinetsmedewerkers op 30 maart naar Libië terugkeerden. Ze vestigden zich ondertussen op een marinebasis in Tripoli. Later kwam ook Al-Serraj aan in de hoofdstad. Tot afgelopen dinsdag had Tripoli al een regering die nu aftreedt om de nationale eenheidsregering ruimte te geven. CNN bericht dat de regering in Tripoli haar activiteiten staakt om een verder bloedvergieten in het verdeelde land te vermijden.

De eenheidsregering zal zoveel mogelijk politieke actoren achter zich moeten scharen

De EU vroeg eerste minister Khalifa Ghweil de regering van nationale eenheid niet langer tegen te werken. In een mededeling schreef de regering: ‘We vormen niet langer de uitvoerende macht van het land.’ De internationaal niet erkende regering in Tripoli genoot grote steun van verscheidene milities die zich nu verraden voelen. Ghweil beweert nu echter het nationale belang te dienen.

Een derde Libische parlement ligt in het oosten van het land in de stad Tobroek. Hoofd van de regering Agilah Saleh blijft zich verzetten tegen de VN-gesteunde Al-Serraj.  Sinds 2014 rivaliseert Tobroek met Tripoli om de macht en ontstond er een vacuüm dat Islamitische Staat wist op te vullen. IS heeft de stad Sirte in handen die zich in het midden bevindt tussen Tripoli en Tobroek. Daarmee telde Libië tot vorige week de facto vier regimes.

Onlangs sloot de Europese Unie een akkoord met Turks president Erdogan over migranten die langs Turkije de Griekse eilanden bereiken. Migranten zullen daarom andere routes zoeken die naar Europa leiden. De EU verwacht dat de migratiestroom vanuit Libië weer zal toenemen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Europese Unie een overeenkomst zal sluiten met de eenheidsregering als die het land niet volledig onder controle heeft.

Mohammed Shamma (CC BY 2.0)

Libië zal zich moeten verenigen

Internationale steun

Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Rusland steunen de nationale eenheidsregering die er kwam na maandenlang bemiddelen van de VN. Afgelopen donderdag riepen ze de internationale gemeenschap op hetzelfde te doen. Het westen ziet in de regering een kans om alle krachten te bundelen tegen Islamitische Staat dat nog steeds terreinwinst boekt in het land.

Russisch VN-ambassadeur Vitaly Churkin verklaart: ‘enkel een centraal geleide regering werkt tegen de permanente terreurdreiging en Islamitische strijders. Libië boekte recent enige vooruitgang, maar de toestand in het land blijft catastrofaal.’

Churkin vraagt de VN zoveel mogelijk eenheid te scheppen tussen de verschillende krachten die in Libië aanwezig zijn: ‘Heel wat invloedrijke groepen weigeren de eenheidsregering te steunen. Samenwerking zal nog niet voor meteen zijn. Het is belangrijk dat Al-Serraj zoveel mogelijk politieke actoren achter zich schaart.’

De eenheidsregering lijkt meer buitenlandse dan binnenlandse steun te krijgen.

François Delattre, Frans VN-ambassadeur, spreekt over een “historische gelegenheid” om de orde te herstellen in het land: ‘De internationale gemeenschap steunt de Libische bevolking die de kans heeft om samen met de nieuwe regering IS terug te dringen.’

De VN-Ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk, Mathew Rycroft deelde die mening in ABC News. Hij hoopt dat de regering de kans krijgt aan de slag te gaan en dat de Libiërs ze niet omver werpen. Hij belooft de regering steun waar nodig.

De drie ambassadeurs spraken VN-gezant Martin Kobler die de Veiligheidsraad informeerde over de huidige toestand van de nationale eenheidsregering. Het gesprek vond achter gesloten deuren plaats. Twee diplomaten die anoniem wensen te blijven, beweren dat Kobler voorzichtig optimistisch is en meer internationale hulp voor het land vraagt.

De nationale eenheidsregering wacht nu de taak om de macht vreedzaam over te nemen, de veiligheid te garanderen en de humanitaire crisis aan te pakken. Ambassadeur Churkin verklaarde dat het echter nog te vroeg was om de bevroren tegoeden van Kadhafi vrij te geven: ‘Daarvoor is de eenheidsregering nog niet sterk genoeg voor.’ Dat zei hij in Russia & India Report.

vittoare (CC BY-NC-SA 2.0)

Milities proberen controle te verwerven over de olievelden

IS-opmars

Zolang de regeringen weigeren samen te werken, is er van besturen geen sprake. Islamitische Staat profiteerde daarvan en werd het afgelopen jaar dubbel zo groot. De groep telt vandaag 6000 strijders volgens USA Today. In Irak en Syrië telt IS vandaag naar schatting 25.000 leden, maar lijdt er de laatste tijd aan terreinverlies na Russische bombardementen.  

Net als in Syrië beschikken de VS ook niet over grondtroepen die het tegen IS opnemen. Het Pentagon wil de regering van nationale eenheid wel steunen als die daar om zou vragen. Amerikaans generaal David Rodriguez stelt dat alles afhangt van het leiderschap van Al-Serraj.

Daniel Serwer, professor internationale studies aan de Johns Hopkins Universiteit, acht dat niet mogelijk: ‘Het zal jaren duren om een strijdmacht voor te bereiden. De Libische regering heeft nu meteen bescherming nodig. Wachten tot de regering voldoende sterk in haar schoenen staat, houdt een heel groot risico in.’

De VS bombardeert momenteel enkel IS-stellingen in Libië die een gevaar vormen voor VS-belangen en –medewerkers. De steden Ra’s Lanuf en Brega huisvesten de olieraffinaderijen van het land en bevinden zich nabij Sirte. Islamitische Staat probeert de olievelden al geruime tijd in te nemen. Vorige week vermoordden ze nog twee bewakers van de raffinaderij.

Professor Daniel Serwer: ‘De eenheidsregering zal nog jaren tijd nodig hebben zich te vestigen.’

Jean-Marc Ayrault, Frans minister van Buitenlandse Zaken, sluit luchtaanvallen en grondtroepen voorlopig uit in Libië, maar wil de eenheidsregering steun verlenen. Dat weet Reuters. Ayrault verklaarde op France Info Radio: ‘Ik ben bang dat ons ingrijpen de situatie zal doen escaleren. We mogen niet dezelfde fouten maken als in het verleden. Als Al-Serraj Frankrijk om hulp vraagt, dan zullen wij bestuderen wat we kunnen doen.’

Parijs nam in 2011 een sleutelpositie in toen NAVO-troepen het regime van Kadhafi omver wierpen. Later zei de Franse regering spijt te hebben geen steun te bieden aan de plaatsvervangende regering. Frankrijk voert wel verkenningsoperaties uit in de regio en werkt nauwgezet samen met Britse en Amerikaanse militaire adviseurs.

Ayrault liet ook weten dat Frankrijk de ambassade in Tripoli zo snel mogelijk wil heropenen.  

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.