België steunt uitlevering van generaal Ntaganda

Strijd tegen de straffeloosheid

Joseph Kabila die middels betwiste Congolese verkiezingen in november vorig jaar aan de macht bleef, staat voor de grote uitdaging om op korte termijn zijn interne politieke legitimiteit, zijn internationale reputatie en de geloofwaardigheid van het verkiezingsproces te herstellen (er moeten nog provinciale en lokale verkiezingen plaatsvinden). Daarbovenop moet hij de mensenrechten- en de veiligheidssituatie eindelijk aanpakken en grondig verbeteren. Voor de ngo’s Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen betekent dit onder andere dat de ‘strijd tegen de straffeloosheid’ consequent wordt aangegaan en dus ook Bosco Ntaganda aangehouden en uitgeleverd wordt aan het Strafhof in Den Haag.

Sinds 2009, na de toenadering tussen Kinshasa en Kigali, is ex-rebellenleider Ntaganda een vooraanstaande generaal in het nationale leger. Sindsdien heeft hij ook een grotere militaire en economische greep op Noord-Kivu. Ondanks het internationale aanhoudingsbevel sinds 2006 blijft Ntaganda vrij rondlopen onder het oog van de VN-vredesmacht MONUSCO. Officieel weigert Kinshasa hem aan te houden om de vrede en stabiliteit in het Oosten te consolideren. Bosco’s rebellengroep (CNDP), sinds 2009 officieel in het nationale leger geïntegreerd, zou met Ntaganda beter controleerbaar zijn dan zonder hem. Maar uit diverse rapporten en een recente reportage in MO*-magazine blijkt dat Bosco een belangrijke bondgenoot en behartiger is van de economische belangen van zowel Kinshasa als Kigali.

De vraag is of Kabila tijdens zijn nieuwe mandaat de politieke wil en moed zal hebben om de ‘strijd tegen Ntaganda’ aan te gaan en of hij hiervoor de goedkeuring zal krijgen van zijn Congolese entourage en regionale bondgenoten. Zonder druk vanuit de internationale gemeenschap is dit eerder onwaarschijnlijk.

Positie van Belgische regering

België gaf Kinshasa een diplomatiek signaal door enkel de ambassadeur naar Kabila’s eedaflegging te sturen in december 2011. Maar gedurende het hele verkiezingsproces was ons land terughoudend. Het nam amper een duidelijke en kritische positie in ten aanzien van de gang van zaken in Congo. Gelukkig neemt de nieuwe regering nu wel een meer kritische houding aan ten aanzien van de straffeloosheid in Oost-Congo. Op een parlementaire vraag van Kamerlid en mensenrechtenspecialist Eva Brems antwoordde minister Reynders gisteren dat ons land voorstander is van de aanhouding en de uitlevering van Bosco Ntaganda.

Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen verwelkomen deze Belgische positie die in de lijn ligt van het regeerakkoord. De organisaties roepen de regering op om in samenwerking met EU en VN-partners de Congolese autoriteiten aan te zetten tot en zelfs te helpen met de arrestatie en de uitlevering van de gezochte generaal. Daarnaast moet de internationale gemeenschap de Democratische Republiek Congo beter bijstaan bij het oplossen van het probleem van CNDP, dat naast de Hutu-rebellen van het FDLR één van de hoofdredenen blijft voor de instabiliteit in Oost-Congo.

Lees ook Bosco Ntaganda, de killer-koning van Noord-Kivu, verschenen in MO*magazine van februari