Dient extreemrechtse afkeer van internationale samenwerking echt de Vlaamse belangen?

‘Het Europa van extreemrechts is een dwaalspoor’

pxfuel (CC0)

In een kleine wereld is samenwerken aan gedeelde uitdagingen een noodzaak.

Dat extreemrechts niet hoog oploopt met globalisering, is geweten. Een partij als Vlaams Belang staat afkerig tegenover internationale afspraken die de wereldeconomie socialer en milieuvriendelijker maken. Maar die afkeer voor internationale samenwerking dient de Vlaamse belangen niet, schrijft John Vandaele.

‘Alle pogingen om de Europese instellingen te transformeren in organen die voorrang hebben op nationale ­instellingen creëren chaos (… ) dat vernietigt de basis van een functionerende gemeenschap van vrije naties.’

Dat is een citaat uit de gezamenlijke tekst die zestien extreemrechtse partijen (waaronder Vlaams Belang) een paar weken geleden hebben opgesteld, en die ze in september in Warschau willen ondertekenen.

Caroline de Gruyter gaf eerder in De Standaard al aan dat extreemrechts zich daarmee wel bekent tot de EU – er niet langer wil uitstappen – maar het gaat dan wel om een Europa met zoveel mogelijk macht voor de natiestaten,…

Dat strookt met het antiglobalistische discours van een partij als het Vlaams Belang dat ik recent onderzocht heb. In heel wat landen werpen extreemrechtse politici zich de voorbije jaren op als de hevigste anti-globalisten. Voor hen is de grote politieke tegenstelling dezer dagen niet langer die tussen links tegen rechts maar die tussen nationalisten en globalisten.

Extreemrechts kon niet naar die anti­globalistische positie migreren zonder een fameuze bocht te nemen: het nam afstand van het neoliberalisme van Jean-Marie Le Pen, de oer­vader van uiterst rechts in Europa, die een diehard Thatcheriaan was en dweepte met de vrije markt.

In een kleine wereld is samenwerken aan gedeelde uitdagingen een noodzaak.

Dezer dagen verwijzen extreemrechtse politici zonder schroom naar Branko Milanovic, de marxistisch geïnspireerde onder­zoeker die met zijn ‘olifantcurve’ (zo genoemd omdat ze lijkt op het profiel van een olifant met opgeheven slurf, red) aantoonde dat een deel van de middenklasse in westerse landen zijn inkomen de voorbije dertig jaar zag stagneren, terwijl in enkele opkomende landen, met China op kop, een grote middenklasse ontstond.

Extreemrechtse partijen willen de industriebanen hier houden en de migratie beperken, een standpunt dat ook de voormalige Franse communistenleider Georges Marchais destijds vertolkte. Ook nationalisering schuwen ze niet langer: strategische sectoren mogen worden genationaliseerd, vindt Vlaams Belang. Trumpiaanse handelstarieven en kapitaalcontroles, in de eerste plaats op Chinees kapitaal, vinden ze wenselijk.

Volksgemeenschap

Extreemrechts pleit uitdrukkelijk níét voor een andere globalisering. Een partij als Vlaams Belang staat afkerig tegenover het soort internationale afspraken die de wereldeconomie socialer en milieuvriendelijker maken.

De fiscaliteit illustreert dat heel goed. Vlaams Belang is gekant tegen Europese afspraken over fiscaliteit – laat staan internationale afspraken zoals het recente akkoord over de globale minimumtaks voor grote bedrijven. Die afkeer steunt op het geloof dat elke volksgemeenschap de dingen anders aanvoelt.

Alleen Nederland en Singapore zijn voor hun inkomen even afhankelijk van internationale handel als Vlaanderen.

Belastingen moeten in lijn zijn met wat een bepaalde gemeenschap als rechtvaardig aanvoelt. Ook het ­milieubeleid moet het volkssentiment volgen. Maar het argument van het volkssentiment wordt selectief gebruikt: zo is Vlaams Belang gekant tegen een vermogensbelasting, al is een meerderheid van Vlamingen ervoor.

Dat alles sluit naadloos aan bij het Europese charter van extreemrechts en de scepsis tegenover Europese instellingen. Want dé manier waarop Europeanen kunnen wegen op de globalisering zou via de EU zijn, maar als je niet wilt dat die echt Europees kan handelen, kan ze die rol amper vertolken. Het gevolg is dat je de vorm­geving van de globalisering overlaat aan China, de VS, Japan en India. Is dat in het belang van de Vlaming?

Extreemrechts zal daarop wellicht antwoorden dat het geen andere, maar minder globalisering wil. Zeker voor Vlaams Belang is dat een opmerkelijke positie. Alleen Nederland en Singapore zijn voor hun inkomen even afhankelijk van internationale handel als Vlaanderen.

Ook de afkeer van internationale afspraken roept vragen op. De immense Vlaamse ­export vereist handelsafspraken, veili­ge handelsroutes en vrede. Hoe je die kunt verzekeren zonder internationale samenwerking en afspraken, is onduidelijk.

Geen migratiestop, geen hulp

Een schraal antiglobalisme doet ook geen recht aan de internationale ­samenhang die de 21ste eeuw zo kenmerkt. Dat blijkt bijvoorbeeld in onze relatie met Afrika. Het armste continent, het enige waar de bevolking nog sterk toeneemt, wordt zwaar getroffen door de klimaatverandering (waar Afrika nochtans amper toe heeft bijgedragen).

Extreemrechts ziet de verwachte bevolkingsexplosie van 1,4 naar 4 miljard in 2100 als een bedreiging van onze beschaving. Hun antwoord focust haast uitsluitend op het buitenhouden van Afrikaanse migranten – liefst door macht te gebruiken: geen migratiestop, geen hulp. Los van de haalbaarheid en moraliteit van die houding, rijst de vraag of dat de beste manier is om onze belangen te verdedigen.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
Heb je geen minimum aan stabiliteit nodig om uranium – nodig voor kernenergie, de favoriete energiebron van Vlaams Belang – uit pakweg Niger te halen? Hoe behouden we het Congolese regenwoud, de tweede long van de wereld en noodzakelijk om het klimaat enigszins stabiel te houden, terwijl de Congolese bevolking tegen 2050 verdubbelt naar 160 miljoen? Hoe krijgen we de pandemie onder controle als we de constante mutatie van het virus, ook in Afrika, niet kunnen stopzetten?

In een kleine wereld is samenwerken aan gedeelde uitdagingen een noodzaak. Extreemrechts zet de bevolking op een dwaalspoor als ze die werkelijkheid verzwijgt.

Deze opinie verscheen eerder in  De Standaard

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.