‘Afrika is geen triest verhaal, zovele jongeren maken een wezenlijk verschil’

Veel westerse media schilderen Afrika voortdurend af als een continent vol problemen, ziekte en corruptie. Maar er zijn tal van voorbeelden van jongeren die een positief verschil maken, schrijft de Oegandese activiste Eva Nakato. ‘We zijn nooit te oud of te jong, te rijk of te arm om een verschil te maken in de wereld.’

Verhalen over hoe jongeren in armoede, misdaad en drugsmisbruik verstrikt zitten; over het vroege trouwen voor meisjes en het huiselijk geweld dat eruit voortvloeit; het zijn zaken die op het Afrikaanse continent zeker voorkomen. Maar daarnaast zijn er miljoénen andere jongeren die voorbeeldige levens leiden en het verdienen om rekening mee te houden. Vaak weten ze op geweldige wijze verandering in hun land en gemeenschap teweeg te brengen.

Het zijn de jongeren die niet op hulp van overheden of buitenstaanders wachtten of op anderen die in naam van hen zouden spreken. Evenmin wachtten ze tot ze ‘hoge posities’ binnen staatsinstellingen bekleden om grote problemen in hun omgeving op te lossen. Ze beslisten simpelweg om zelf de brengers van verandering te zijn.

Zo besloot Jamila Abbas, een Keniaanse computerwetenschapper, samen met vrienden in 2010 iets te doen aan de benarde situatie van kleinschalige boeren. Ze zichtten M-Farm Kenya op, een online organisatie die boeren helpt om de beste benodigdheden te vinden: van zaden tot weerberichten en marktinformatie. Het resultaat was onvoorstelbaar, want honderdduizenden boeren hadden er baat bij.

Douglas Smith is op zijn 21ste directeur van SportRise, een bedrijf dat voetballen van plastic afval produceert. Daarmee wil hij sociale verandering creëren voor achtergestelde kinderen door hen te laten voetballen, waarbij ze hun moeilijkheden even kunnen vergeten en hun tijd gezond kunnen doorbrengen.

We zijn nooit te oud of te jong, te rijk of te arm om in deze wereld een verschil te maken.

In Nigeria werden Godwin Josiah en zijn neven bekend omdat ze sciencefictionfilm met niets meer dan een smartphone maakten. Vandaag staan ze bekend als de ‘Critics’. Nachtenlang schuimden ze YouTube af om te zien hoe je speciale effecten maakt. Met spaargeld kochten ze een groen laken om een green screen na te bootsen. En met oud, gehavend materiaal schoten ze een eerste kortfilm.

Godwin hield nadien vol dat ze hiermee niet beroemd wilden worden, maar de wereld wilden laten zien dat ook jongeren zoals zij iets bijzonder konden doen. Sindsdien maakten ze nog films, telkens met dezelfde beperkte apparatuut.

In Burundi kwam Dieudonné Nahimana met een idee voor nationale ontwikkeling. Nadat zijn vader en familieleden brutaal werden vermoord tijdens de oorlog van 1993, kon hij zijn school niet afmaken en belandde op straat. Het werd een nieuwe thuis, waar hij moest zien te overleven.

Maar de jonge Dieudonné, onzeker over zijn toekomst, koesterde hoop. En hij had een visie. Op een Kerstavond besloot hij zijn maaltijd met andere straatkinderen te delen. De gloed op hun gezicht wakkerde binnen zichzelf iets aan.

Die ene goede daad leidde tot de geboorte van New Generation Burundi, een non-profitorganisatie die straatkinderen voedt en van hen een nieuwe generatie van leiders maakt. Zijn vermogen om de jeugd te inspireren en te mobiliseren zorgde bij duizenden kinderen voor ongekende heling, hoop en waardigheid.

Deze jongeren zijn niet de enigen die voor verandering binnen hun gemeenschap konden zorgen. Wekenlang zou ik voorbeelden kunnen opsommen.

Zodra ze de kans krijgen, zijn er vele jongeren die hun talenten kunnen tonen. We zijn nooit te oud of te jong, te rijk of te arm om een verschil te maken in de wereld.

We kunnen allemaal, collectief en effectief, de wereld verbeteren. Voor onszelf, maar ook voor de toekomstige generaties. Het ultieme doele is niemand achter te laten.

Eva Nakato is een Oegandese activiste op het gebied van hiv, aids en seksueel geweld. Verder is ze peer-mentor, actrice en oprichter van Aiden Crafts, een start-up in de kunst- en handwerkwereld.

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in Vice Versa.