“Venetiaans” rampscenario bedreigt Mexico-Stad

Mexico-Stad begon ooit als een nederzetting op het moerassige eiland Tenochtitlán, omgeven door vijf meren, en stond in 1951 al eens drie maanden onder water. Net als Venetië is de metropool aan het verzakken, op sommige plaatsen aan een tempo van 10 tot 40 centimeter per jaar. Alleen de omvang van het probleem is veel groter: in de stad zelf wonen ruim acht miljoen mensen, de agglomeratie is met twintig miljoen inwoners de tweedegrootste ter wereld. Die kunnen niet allemaal als gondelier aan de slag
De oorzaak van het probleem ligt bij het onderaardse rioolnetwerk van de stad dat 110 kilometer lang is en werd gebouwd tussen 1967 en 1976. Het netwerk is slecht onderhouden en wordt bovendien vervormd door grondverzakkingen. Die zijn dan weer te wijten aan het excessief oppompen van grondwater. Uit de watervoerende laag van de vallei van Mexico, onder het stadscentrum, wordt per seconde 59.600 kubieke meter water opgepompt, terwijl de watervoorraad maar met 31.600 kubieke meter wordt aangevuld.
Dat de waterafvoer niet meer naar behoren werkt, bleek nog maar eens bij de zware regenval de voorbije weken. In de afgelopen maanden konden de riolen het water tot vijftien keer niet meer slikken, waardoor het bijna tot overstromingen kwam. Bij een ernstige overstroming kan 200 tot 400 vierkante kilometer blank komen te staan, zo waarschuwen specialisten, wat problemen oplevert voor vier tot acht miljoen mensen.
De gemiddelde regenval in Mexico-Stad bedraagt tussen 700 en 800 millimeter per jaar, ongeveer evenveel als in België en Nederland. De meeste regen valt in het najaar: de Mexicaanse meteorologische dienst voorspelt meer dan zestig stormen tussen augustus en oktober. Voor de Mexicaanse afvoerpijpen staat de zwaarste periode dus nog voor de deur.
Experten van het Nationaal Polytechnisch instituut werken momenteel aan een geologische kaart met de voornaamste risicozones. Tegen december moeten ook vijf pompstations klaar zijn met een capaciteit van 99 kubieke meter water per seconde. De pompen moeten toelaten water weg te pompen voor herstellingswerken aan de afvoerbuizen.
Ingenieur Roberto Dominguez van de Autonome Universiteit van Mexico (UNAM) denkt nog aan andere maatregelen om het overstromingsgevaar op langere termijn te verminderen. Hellingen moeten opnieuw worden bebost, rivieren uitgebaggerd en stenen dammen afgebroken. “Dit moet zo snel mogelijk gebeuren, ook al kost het veel geld”, zegt Dominguez, “Anders zitten miljoen mensen binnen een paar jaar met overstromingen.”
In het zuiden en het oosten van de stad hebben zich op sommige plaatsen diepe scheuren geopend in de bodem. In de wijk Iztapalapa verschenen in juli scheuren van 22 meter diep en 30 meter lang en raakten huizen beschadigd. Het stadbestuur besloot 200 mensen te evacueren. Een 22-jarige man kwam om toen hij met zijn auto in een kloof reed.