De voorbije weken bleek dat de Kabila-clan miljoenen uit de Congolese staatskas roofde. Welke toekomst heeft ontwikkelingssamenwerking in Congo nog, ook met het Belgische koloniaal verleden in het achterhoofd? MO* vroeg het aan minister van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir (Vooruit).

Andre Kiekens neemt afscheid als directeur van WSM en blikt terug op een leven vol engagement voor rechten en tegen onrecht, in eigen samenleving en wereldwijd. ‘Een mens kan keuzes maken. Net die mogelijkheid geeft je de verantwoordelijkheid om ook echt te kiezen.’ 

Na decennia sijpelt nu het besef door dat ontwikkelingssamenwerking anders kan én moet. ‘De grootste opdracht is om de nieuwe strategie in praktijk te brengen’, stelt 11.11.11-directeur Els Hertogen. ‘Rechtvaardige verhoudingen realiseer je niet met liefdadigheid.’

Met Meryame Kitir (Vooruit) heeft België voor het eerst een minister van Ontwikkelingssamenwerking met een migratieachtergrond. Dat beïnvloedt mee haar visie. ‘Ik heb de kracht van zelfredzaamheid van kindsbeen af ervaren.’

Twee Latijns-Amerikaanse vrouwen blikken terug op een bewogen jaar. Christina Burneo praat vanuit de feministische beweging, Gabriela Bucher staat sinds kort aan het hoofd van Oxfam International. ‘Ngo’s volgden lange tijd de logica van vooruitgang en groei, zonder zich kritisch op te stellen.’

‘Dit is het antropoceen’, zegt VN-topman Achim Steiner: het tijdperk waarin de mens de planeet vormgeeft. Die omkering van rollen vergroot onze verantwoordelijkheid, zegt hij. ‘Ontwikkeling moet samen met de aarde gebeuren. Anders vernietigen we welzijn en vrijheid van armen en komende generaties.’

Hij ruilde drie jaar geleden Italië in voor Somalië, om het verscheurde geboorteland van zijn ouders te helpen heropbouwen. En de jonge architect Omar Degan heeft nog niets van zijn bevlogenheid verloren. ‘Afrika is geen architecturale speeltuin, we moeten de steden teruggeven aan de bewoners.’

Onder de noemer antikoloniaal feminisme kwamen in Latijns-Amerika de afgelopen decennia verschillende vormen van feminisme tot stand die zich niet herkennen in een Europees, blank en stedelijk feminisme. ‘Vroeger zei ik dat ik niet wist waar ik vandaan kwam, terwijl ik dat heel goed wist.’

De jaren 1930 tonen waarom internationale instellingen onmisbaar zijn, zegt politiek filosoof Adekeye Adebajo in Johannesburg. Naties moeten meer samenwerken, en de Verenigde Naties moeten de 21ste eeuw vertegenwoordigen. ‘Dag Hammerskjöld vatte dat goed samen: de VN zijn niet opgericht om van de wereld een hemel te maken, maar om hem te behoeden v ...

Levert de coronacrisis het bewijs dat we niet zonder internationale samenwerking en mondiaal bestuur kunnen? Of blijkt nu net dat elk land voor zichzelf zorgt en dat internationale solidariteit een lege slogan is? Een gesprek met Els Hertogen (11.11.11) en Jan Orbie (Centrum voor EU-Studies aan de UGent).

Inheemse vrouw zijn in Guatemala is niet makkelijk: de kans is groot dat je dan in extreme armoede leeft en chronisch ondervoed bent. Maar de Guatemalteekse activiste Rigoberta Menchú Tum, die ooit de Nobelprijs voor de Vrede won, gelooft in een jonge generatie voor verandering. ‘Deze jongeren zijn zo beloftevol. Hier zullen 50.000 Rigoberta’s ...

MO* sprak in Kinshasa met de man die de verkiezingen van 30 december 2018 won, maar vervolgens opzijgeschoven werd door een coalitie van voormalig president Kabila en voormalig oppositieleider Tshisekedi. ‘België moet samenwerken met het Congolese volk’, zegt Matin Fayulu. Hij bedoelt: niet met de huidige machthebbers.