In de zomer van 2021 doorkruisten acht jonge Belgische vrouwen de Pyreneeën. Ze liepen onversaagd in het spoor van de vluchtelingen die tijdens de Tweede Wereldoorlog van Frankrijk naar Spanje trokken. Met de tocht wekken de vrouwen een vergeten Europees vluchtelingenverhaal weer tot leven.

“Tijdelijke” grenscontroles, die Frankrijk sinds 2015 uitvoert, zorgen ervoor dat migranten steeds grotere risico’s nemen om door te reizen in de Europese Unie. Dat stellen ngo’s vast aan de Baskische grens. ‘We hekelen de jacht op migranten en eisen dezelfde voorwaarden voor alle vluchtelingen.’

Waarom is de steun voor de ene vluchteling groter dan voor de andere? Waarom werden voor Oekraïne meer middelen beloofd dan voor Jemen? Omdat structureel racisme, helaas en vaak onbewust, in Europa nog steeds bestaat, stelt MO*ontwikkelaar Tracy Tansia.

De Britse premier Johnson en de Rwandese president Kagame sloten een deal: kandidaat-asielzoekers zullen vanuit Groot-Brittannië naar Rwanda gestuurd worden. MO*journalist Kris Berwouts becommentarieert de dubbele houding van Europa én de belangen van Rwanda in deze ongebruikelijke deal. 

Op het Griekse eiland Samos bevindt zich het op een na grootste vluchtelingenkamp in het Egeïsche Zeegebied. Tot voor kort leefden daar meer dan 6000 mensen op de vlucht uit het Midden-Oosten en Afrika. Door de jaren heen trokken de verschillende geloofsgemeenschappen er hun eigen gebedshuizen op. 

Door de oorlog in Oekraïne moesten al ruim tien miljoen mensen er hun thuis ontvluchten. Het merendeel van hen verlaat het land niet. Ze zoeken hun toevlucht in de relatief veilige steden in West-Oekraïne en dragen er hun steentje bij. ‘Het is een kwestie van tijd voor we deze oorlog winnen.’

Voor de wereld is de Russische inval in Oekraïne het begin van een onverwachte oorlog met een onverwacht verloop, schrijft de Oekraïense auteur Ostap Ukrainets. ‘Voor ons is het de afsluiting van een lang historisch proces. De uiteindelijke verbreking van alle contact met onze agressieve buurman.’

Vrouwen en kinderen vertegenwoordigen de grote meerderheid van mensen op de vlucht uit Oekraïne. Mensenrechtenorganisaties maken zich zorgen dat die kwetsbare groep te maken krijgt met mensenhandel en seksueel geweld. Ze sporen de opvangende landen aan tot een betere bescherming.

MO*columnist Walter Zinzen begrijpt de drang van een deel van de Europese bevolking om de wapens op te nemen ‘ter verdediging van Oekraïne’ niet. Voor hem is de sanctiepolitiek tegen Poetin de enige juiste. Gelukkig ‘beseft de NAVO dat deelname aan deze oorlog de kortste weg naar een wereldoorlog is’.

Saeyid vluchtte met veel moeite uit Afghanistan, maar zit nu vast in Turkije. MO*journaliste Tine Danckaers was in het oosten van Turkije en tekende zijn verhaal op. Over uren stappen in de nacht, opgesloten zitten, gestapeld worden in de koffer van een bus. En over niet meer terug kunnen, maar ook niet meer verder.

Nu de Turkse regering zwaar onder druk staat om een strenger terugkeerbeleid uit te bouwen, komt ook Europa in nauwe schoentjes te zitten. Want kan je terugkeercentra financieren met het risico op mensenrechtenschendingen? 

Naar schatting 300 Afghanen migreerden vorige zomer, na de val van de Taliban, naar Oekraïne. Velen van hen zijn nu voor de tweede keer in een half jaar tijd gevlucht. Waar moeten deze mensen naartoe? MO* sprak met twee Oekraïense Afghanen die veilig Antwerpen konden bereiken.