Het westen van Oekraïne bleef tot nu toe grotendeels bespaard van oorlogsgeweld. Maar gevreesd wordt dat dit snel kan veranderen. Ula Idzikowska is voor MO* in de westelijke stad Lviv. Ze ziet hoe vrijwilligers vluchtelingen opvangen en erfgoed preventief trachten te beschermen voor explosies.

De actuele zorg voor Oekraïners mag geen uitzondering zijn, aldus de initiatiefnemers van de campagne “In My Name”. Ze moet de norm worden voor iedereen die het thuisland noodgedwongen verlaat. ‘Zonder zo’n norm wijst Europa’s speciale opvangregeling niet op gastvrijheid, maar op witte suprematie.’

Een week duurt de oorlog in Oekraïne nu al. MO*journalist Pieter Stockmans kon spreken met Oekraïners die hij eerder ontmoette tijdens zijn reportages over het land. Ze verblijven nu in schuilkelders. Ze zijn geterroriseerd en vol ongeloof, maar vastberaden om hun werk verder te zetten.

De Belgische staat en Fedasil werden vorige maand veroordeeld voor de slechte opvang van asielzoekers. Desondanks staan er nog geregeld mensen op straat die recht hebben op opvang. Dat zegt Thomas Willekens, beleidsmedewerker bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen die de dagelijkse cijfers bijhoudt.

Voor de Poolse Krzysztof en Barbara was de vluchtelingencrisis lang ver van hun bed. Tot ze een hongerige familie tegenkwamen tijdens een wandeling in het grensgebied met Belarus. Inmiddels hielpen ze al 200 mensen aan eten en onderdak. ‘De grenswachten zeggen dat wij meewerken aan mensensmokkel.’

Voor jonge vluchtelingen in Griekenland is toegang tot onderwijs geen evidentie. Nog geen kwart van hen zit op de schoolbanken, en daar lijkt niet snel verandering in te komen. De jonge Afghaanse activiste Parwana Amiri weigert zich daarbij neer te leggen. Al moet ze zelf een school openen.  

Het CAW in Antwerpen gooit de handdoek in de ring en stopt de intensieve begeleidingen voor gezinshereniging. Onderzoeker asiel en migratie Pascal Debruyne (Odisee Hogeschool) vraagt zich af wie er wint ‘bij het totaal gebrek aan operationeel kader en praktische omkadering’.

In de Rohingya-vluchtelingenkampen in Bangladesh is voor de tweede keer in tien dagen een enorme brand uitgebroken. Duizenden mensen zijn dakloos geworden. 

Hoeveel talenten van kinderen worden de kop worden ingedrukt?, vraagt MO*hoofdredacteur Jago Kosolosky zich af. ‘Elk kind zit barstensvol talenten. Het bezit voldoende superkrachten om een leven mee door te komen. Die talenten moeten wel gevoed worden en kansen krijgen om te groeien.’

Nog geen maand zit Tine Claus op de stoel van de directeur Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Haar eerste grote uitdaging is om beweging te krijgen in de opvangcrisis. Want 'elke dag dat iemand op straat slaapt, is een dag te veel'.

Geen spijtbetuiging of excuus kan het leed in Oost-Congo verzachten. In conflictgebieden ligt het aantal mentale problemen drie keer hoger dan het wereldwijde gemiddelde. Niet alleen het geweld, maar ook posttraumatische stress doodt. ‘Een wonde aan het hart’, zo noemt men een oorlogstrauma.

Elk boek is een geschenk van de auteur aan de samenleving, maar het kan natuurlijk ook gewoon een cadeau zijn dat je een geliefde of jezelf geeft. Tips nodig? Journalist Gie Goris neemt met u het stapeltje door dat hij de voorbije maanden las. Van beklijvende romans tot urgente non-fictie.