IJskappen smolten nooit zo snel als voorbije tien jaar

De ijskappen op Groenland en Antarctica smolten nooit zo snel als de voorbije tien jaar. De slechtste zeven jaar sinds het begin van de metingen deden zich in het afgelopen decennium voor. Wetenschappers wijzen de klimaatverandering aan als de schuldige.

De smeltende ijskappen zijn nu goed voor een kwart van de zeespiegelstijging, dat is al vijf keer meer dan in 1990. Tot die bevinding kwamen wetenschappers van Ice Sheet Mass Balance Intercomparison Exercise (Imbie) na analyse van satellietbeelden van de voorbije dertig jaar.

De opwarming van de aarde doet de poolkappen smelten, waardoor de zeespiegel stijgt en kustgebieden wereldwijd geconfronteerd worden met overstromingen. Imbie, een samenwerkingsverband tussen de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en diens Amerikaanse tegenhanger NASA, beschikt over de technologie om heel nauwkeurig het veranderende volume en de stromingen van de ijskappen te bepalen op basis van satellietbeelden genomen tussen 1992 en 2020.

IJsblok van 20 kilometer

Hun bevindingen werden vorige week gepubliceerd in het tijdschrift Earth System Science Data. Ze stelden vast dat de grote ijskappen op de polen van de planeet tussen 1992 en 2020 meer dan 7560 miljard ton ijs hebben verloren, dat is het equivalent van een ijsblok van 20 kilometer hoog.

De satellietbeelden toonden aan dat 1990 het rampjaar bij uitstek was voor de ijskappen, toen maar liefst 612 miljard ton aan ijs verloren ging. Het smelten van de poolkappen heeft sinds 1992 een zeespiegelstijging van 21 millimeter veroorzaakt, waarvan bijna twee derde (13,5 millimeter) afkomstig is van smeltwater van Groenland en een derde (7,4 millimeter) van Antarctica.

Begin jaren ’90 droegen de smeltende ijskappen maar 5,6 procent bij aan de wereldwijde zeespiegelstijging, nu is dat aandeel al opgelopen tot meer dan een kwart (25,6 procent). Volgens het klimaatpanel van de Verenigde Naties zullen de ijskappen tegen het einde van de eeuw verantwoordelijk zijn voor 148 tot 272 millimeter zeespiegelstijging, indien ze in dit tempo massa blijven verliezen.

‘Het verlies aan ijs van Groenland en Antarctica is snel toegenomen sinds de satellietmetingen begonnen, en draagt nu in belangrijke mate bij tot de stijging van de zeespiegel’, zegt Inès Otosaka die het onderzoek leidde. ‘Voortdurende monitoring van de ijskappen is cruciaal om hun toekomstige gedrag in een opwarmende wereld te voorspellen en zich aan te passen aan de daarmee gepaard gaande risico’s waarmee kustbevolkingen over de hele wereld zullen worden geconfronteerd.’