‘Wij hebben migranten even hard nodig als zij ons’

We hebben enkele duistere dagen meegemaakt dit jaar. In 2015 hebben we daden gezien van ziekelijk geweld, de toorn van moeder natuur gevoeld, en uiteraard – waarschijnlijk nog het meest doordringend van al – het lijk van de kleine Aylan Kurdi, met het hoofd naar beneden aangespoeld gezien op een strand aan de Middellandse Zee.

Terwijl duisternis echter de wereld overschaduwt, is het niet verrassend dat zoveel verschillende culturen festivals van licht houden. De Hindi vierden recentelijk Diwali, en slechts een maand geleden was het Loy Krathong in Zuidoost-Azië, waar de kaarsen uit dankbaarheid drijven. Binnenkort starten ook de feestdagen in een groot deel van de Westerse wereld. Verscheidene lichten schijnen al overal, van in Central Park tot in Bondi Beach.

In Ierland, waar een hele deel van de bevolking armoede, oorlog en hongersnood is ontvlucht, heerst nu de traditie om tijdens de feestdagen een kaars aan het raam te zetten, dit om de emigranten te herdenken die nu ver weg van huis zijn.

‘In onwetende paniek hebben verscheidene media en samenlevingen migratie afgeschilderd als een oorzaak van sociaal kwaad.’

Het is ironisch hoe een oude traditie zo actueel kan zijn, zeker nu families van het Midden-Oosten nog steeds op zoek zijn naar een veilige haven.

Als onderwerp heeft migratie 2015 zeker en vast gemarkeerd. Het was een jaar van snelle en massale volksverhuizing. Een tyfoon in Vanuatu, een aardbeving in Nepal, de oorlog in Syrië, misbruiken in een aantal landen en bijna 900.000 migranten die per boot aankwamen in Europa, op de vlucht voor oorlog, armoede en vervolging. De wereld was volledig in beweging van de bergen tot de woestijnen tot de oceanen.

In onwetende paniek hebben verscheidene media en samenlevingen migratie afgeschilderd als een oorzaak van sociaal kwaad: iets dat families en gemeenschappen verdeelt en een voedingsbodem voor fanatisme. Na tientallen jaren van het bestuderen, het becommentariëren en het leiden van reflectie over migratie, heb ik mij voor het eerst zorgen gemaakt.

Ik zie een anti-migratie sentiment borrelen. Ik zie politieke ellende; de afwezigheid van moed, het falende leiderschap en een schaarste van morele gevoeligheid. Ik zie een eenzijdig debat, gefocust op angst, negativiteit en veiligheid. Waar is de verwelkomende glimlach van vorige zomer? Waar zijn de sprekende panelen op de voetbalvelden waarop stond: ‘Welkom migranten’? Ik weet dat ze er zijn, en dat ze weer zullen verschijnen wanneer we samenkomen in steden en dorpen wereldwijd met onze kaarsen van solidariteit. De nuchterheid en generositeit van de gewone mensen en gemeenschappen, bestaande uit zowel migranten als niet-migranten, mensen van allerlei verschillende kleuren, politieke strekkingen en geloofsovertuigingen – dit is wat mij op de been houdt!

Ik ben er heilig van overtuigd dat gemeenschappen hun armen en harten zullen blijven openen om diegenen die moe en onderdrukt zijn te omarmen. Hoewel sommige leiders op nationaal vlak zitten vitten, hebben de Verenigde Naties, geïnformeerd door een gegrond debat, het belang van migratie onderlijnd in hun blauwdruk voor menselijke ontwikkeling: de Doelstellingen inzake Duurzame Ontwikkeling.

Migratie staat hoog op de globale agenda. Het eerste specifieke evenement rond migratie dit jaar werd georganiseerd door de Verenigde Naties. Een top in Malta bracht zowel Afrikaanse als Europese leiders samen over migratie. In Azië kwamen regeringen samen om een regionale oplossing te zoeken voor de migratiecrisis in de Andamanse Zee. Canada’s nieuwe regering slaakte een luide kreet door 25.000 vluchtelingen op snelle en geordende en reguliere wijze massaal te verwelkomen.

Ik heb onze tijd heb al vaker beschreven als een perfecte storm van humanitaire noodtoestanden die een belangrijke rol spelen in de ongeëvenaarde menselijke mobiliteit van vandaag. Bijna één op de zeven mensen op onze planeet – meer dan één miljard mensen – is op een of andere manier migrant. Maar bijna 60 miljoen mensen bevinden zich in grote nood, ze werden gedwongen te vluchten van hun huizen en de plaats waar ze opgroeiden. Miljoenen andere migranten zijn eenvoudigweg mensen op zoek naar kansen in een ander land, of binnen de eigen landsgrenzen, net zoals iedereen dat zou doen.

De ongeëvenaarde vijandigheid en angst die zich momenteel ontwikkelt op zoveel verschillende plaatsen is datgene wat het echt tot een perfecte storm maakt. Welke stad kan er niet zeggen dat ze erop vooruitging door ondernemingen opgericht door migranten?

‘Migranten zijn in beweging en wij hebben hen even hard nodig als zij ons.’

De vuilspuiterij tegen deze slachtoffers van geweld en oorlog, het gemak waarbij deze zich simpelweg wereldwijd verspreidt, is echter wat me het meest zorgen baart, namelijk waar het met de mensheid naartoe gaat.

Nu, nu is de tijd voor veilige en legale migratie wereldwijd!

Velen hebben een tijdlang beargumenteerd dat, om de problematiek rond menselijke mobiliteit aan te pakken, we migratie dus moeten managen en op zo’n manier dat we de veiligheid van iedereen die hierin betrokken is garanderen. We moeten erkennen dat migratie de mega trend is van onze tijd, en dat we dit fenomeen met de nodige ernst moeten aanpakken, en niet met laster, als we ook maar iets willen bereiken.

Migranten zijn in beweging en wij hebben hen even hard nodig als zij ons. De wereld, echter, heeft nood aan leiders die dit op een veilige en legale manier in goede banen leiden. Het is tijd voor volwassen samenlevingen om aan te tonen dat ze het nodige zullen doen om dit huwelijk te doen slagen.

Ja, er is duisternis. Maar we hebben elk ons kleine licht. Laat het schijnen.

William Lacy Swing is directeur-generaal van de Internationale Organisatie voor Migratie. Lees verhalen van migranten op iamamigrant.org.