Rellen in Sri Lanka na arrestatie generaal

Even leek de kalmte terug te keren in Sri Lanka na de verkiezingen in januari waarbij president Mahinda Rajapaksa zijn voornaamste tegenstander generaal Sarath Fonseka versloeg met een marge van 1,8 miljoen stemmen. Maar die kalmte duurde niet lang.

Op 8 februari, na twee weken van wederzijdse beschuldigingen tussen de kandidaten, werd Fonseka opgepakt door de militaire politie op beschuldiging van corruptie en pogingen om de regering omver te werpen. Die arrestatie leidt tot onrust in het hele land. In verschillende regio’s zijn protestacties gepland door aanhangers van de generaal, maar ook door advocaten en door de invloedrijke boeddhistische clerus in het land.

Amper 48 na de arrestatie van Fonseka braken al in minstens drie steden schermutselingen uit tussen zijn aanhangers en overheidsgezinde groepen. Onder meer in de hoofdstad Colombo, toen een eerste protestmars met meer dan tweeduizend betogers geblokkeerd werd door aanhangers van de president. Binnen de 24 uur moest de politie nog twee andere betogingen met traangas uiteen drijven.

Anoma Fonseka

Anoma Fonseka, de vrouw van de gearresteerde generaal, speelt een centrale rol bij de protesten sinds ze de media de morgen na zijn arrestatie in tranen te woord stond. Tijdens de veertig jaar lange militaire carrière van de generaal bleef ze in de schaduw, en dat bleef ook zo toen haar echtgenoot het Sri Lankese leger vorig jaar eindelijk de overwinning bezorgde tegen de separatistische Tamilrebellen. Fonseka werd gevierd als held, maar viel al snel in ongenade bij de regering van Rajapasksa. De generaal stelt het goed volgens zijn vrouw. “Hij is mentaal sterk en opgewekt van geest”, zei Anoma vorige week na een bezoek aan haar man. “Hij vraagt aan zijn aanhangers om rustig te blijven en de wet niet te overtreden”.

De arrestatie van Fonseka heeft de oppositie, die verdeeld was na de verkiezingsnederlaag, opnieuw verenigd. “De arrestatie is een flagrante schending van fundamentele rechten, er is geen rechtstaat”, zegt Rauf Hakeem, de leider van het Sri Lanka Moslimcongres. Hakeem was bij Fonseka en vier andere partijleiders toen de generaal werd opgepakt. “We moeten vechten voor onze rechten, voor onze vrijheid. Deze regering gedraagt zich niet als een verkiezingsoverwinnaar met een marge van 1,8 miljoen stemmen. Ze gedraagt zich als een nerveuze regering.”

Escalatie

“Dit is nog maar het begin van de protesten”, zegt Somawansha Amarasinghe van het Nationale Bevrijdingsfront. “We zullen doorgaan tot Fonseka bevrijd is.”

De oppositie dreigt met grootschalige protesten als de generaal geen eerlijk proces krijgt. “Je zult zien dat mensen spontaan de straat opgaan. Dit wordt een volksbeweging”, zegt Mangala Samaraweera, een voormalig minister in het kabinet van Rajapaksa.

De regering ontkent dat de arrestatie van Fonseka iets met politiek te maken heeft. Minister van Media Lakshman Yapa Abeyawardena liet weten dat de generaal gearresteerd is voor feiten die teruggaan op de periode voor zijn ontslag uit het leger. Het gaat om misbruik van macht, poging om de regering omver te werpen en corruptie. “Ik druk de oppositie op het hart geen onschuldige burgers in te schakelen om hun politieke doelen te bereiken”, zei de minister.

Maar de protesten tegen de arrestatie zijn intussen over het hele land verspreid, en de protesten dreigen nog verder uit te breiden.