Financiële misdaad doet ontwikkelingslanden pijn

De onderzoeksgroep ziet de wereldwijde financiële corruptie scherp stijgen in het afgelopen decennium, ondanks inspanningen van regeringen en ngo’s om er paal en perk aan te stellen. GFI, dat zich baseert op allerlei cijfers en gegevens van het IMF en de Wereldbank, spreekt van 652 miljard euro in 2010.

Dat bedrag is tien keer hoger dan wat ontwikkelingslanden aan officiële hulp in dat jaar kregen. “Dat betekent dat er voor elke dollar aan economische bijstand in ontwikkelingslanden tien dollar wegvloeit langs illegale kanalen”, hekelt GFI.

Onderschatting

Dev Kar, hoofdeconoom van de onderzoeksgroep, benadrukt dat het bijna zeker om een onderschatting gaat. Ze hielden geen rekening met transacties in contant geld en hanteerden een nieuwe, conservatievere methodologie.

“Het geld uit drugssmokkel, mensenhandel en andere criminele activiteiten die meestal contant gebeuren, zitten niet eens in de berekeningen”, verklaart Kar, voormalig econoom van het IMF.

Uit het rapport Illicit Financial Flows From Developing Countries: 2001-2010 blijkt dat China met 320 miljard euro in 2010 het meeste heeft verloren aan financiële misdrijven. Mexico (38,7 miljard), Maleisië (48,9 miljard), Saoedi-Arabië (29 miljard) en Rusland (33 miljard) vervolledigen de top vijf.

Onder de slachtoffers vinden we ook enkele van ‘s werelds armste landen terug: Nigeria, de Filipijnen, Soedan en Ethiopië bijvoorbeeld.

Belastingparadijzen

“Er stromen astronomische bedragen zwart geld vanuit de ontwikkelingslanden naar belastingparadijzen en banken in ontwikkelde landen”, verklaart Raymond Baker, directeur van GFI. “Dit rapport moet de wereldleiders wakker schudden dat er meer moet gebeuren om dit probleem aan te pakken.”

Wereldwijd is er steeds meer aandacht voor het probleem van corruptie die een rem zet op ontwikkeling. Corruptie was bijvoorbeeld een hoofdthema op het achttiende Nationale Congres in China vorige maand. Lokale organisaties die corruptie aan de kaak stellen, worden zwaar onderdrukt in Rusland maar kunnen in India dan weer op nationale belangstelling rekenen.

Tegelijk koppelen traditionele donorlanden hun hulp steeds vaker aan de voorwaarde dat de begunstigde regering de corruptie van functionarissen moet bestrijden.

Volgens het GFI-rapport gebeurt het vaak dat bijvoorbeeld een uitvoerder in een ontwikkelingsland goederen ter waarde van 2 miljoen euro verkoopt aan een buitenlands bedrijf voor 1,5 miljoen euro en vraagt dat de resterende 500.000 euro op zijn overzeese bankrekening wordt gestort, om geen belastingen te hoeven betalen.

Drugssmokkel

De studie houdt geen rekening met de transacties in contant geld, die natuurlijk veel moeilijker op te sporen zijn. In een vorig rapport schreef GFI dat de drugssmokkel, waarbij de betalingen bijna altijd in de hand gebeuren, jaarlijks zo’n 243 miljard dollar winst genereert in ontwikkelde en ontwikkelingslanden.

Een andere illegale industrie, die van de namaak, zou jaarlijks goed zijn nog eens 190 miljard euro. Mensenhandel tot slot zou naar schatting 24 miljard winst opleveren.