Olieverdeling brengt vrede in Soedan dichterbij

De twintig jaar durende burgeroorlog tussen het islamitische noorden en het christelijke en animistische zuiden van Soedan heeft meer dan twee miljoen mensenlevens geëist en ruim vier miljoen Soedanezen op de vlucht gejaagd. Maar nu lijkt vrede binnen bereik.

Afgelopen zomer leidden vredesbesprekingen tussen de regering in Khartoem en de rebellen van het Volksbevrijdingsfront (SPLA) tot het Verdrag van Machakos. Dat stelt dat na het bereiken van een finaal vredesakkoord een autonome administratie een interim-regering zal vormen in zuidelijk Soedan, waarna de bevolking kan kiezen voor onafhankelijkheid of blijvende eenheid van het land. Het zuiden accepteert de shariawetten van het islamitische noorden niet. Die houden onder andere in dat banken geen interesten mogen heffen. In het meer westers georiënteerde banksysteem van het zuiden mag dat wel.

Het grote struikelblok op weg naar een oplossing was de verdeling van de olierijkdommen van het land. Precies hierover is er afgelopen week een historisch pact ondertekend tussen beide partijen: ze gingen akkoord met een 50/50 verdeelsleutel.

Dit is een mijlpaal die ons dichterbij een duurzame vrede brengt. Ze kan wellicht voor het einde van de maand bereikt worden. Het Soedanese vredesproces is nu onomkeerbaar, zowel de nationale als internationale condities voor vrede zijn rijp, zei een euforische rebellenleider John Garang. Ook vice-president Ali Osman Taha verklaarde dat het akkoord het einde van een periode van oorlog betekende.

Toch blijven er enkele hete hangijzers over. De controle over drie gebieden van het land wordt nog gecontesteerd door beide partijen. Een optimistische Garang zag hierin echter geen graten. We zullen over deze gebieden verder overleg plegen en weldra een overeenkomst bereiken, zei hij.

Nu er een verdeelsleutel gevonden is voor de olierijkdom van het land, moeten er eveneens mechanismen ontworpen worden om er op toe te zien dat de oliefondsen juist aangewend worden, stelde politiek commentator Mitch Odero. De ervaring van landen als Angola en Nigeria leert immers dat overvloedige oliereserves niet volstaan om een land uit armoede te houden. Er zal een oliecommissie opgericht worden, waarin zowel de regering als de rebellen zullen zetelen.

Niet iedereen is gelukkig met de bereikte verdeelsleutel. Ik had verwacht dat de SPLA, die het zuiden van Soedan vertegenwoordigt, meer in de wacht zou slepen omdat het zuiden de meeste olieputten heeft. Ik vind dit niet echt een fair resultaat, aldus vredesactivist Aguil De´chut Dent. Soedan is nog niet aan het einde van het vredesproces maar het akkoord van afgelopen week lijkt een belangrijke bouwsteen op weg naar duurzame vrede in het geteisterde land.

Joyce Mulama

xml=7

Ref: af dv if ip