Paraguay klaar voor doorbraak stevia

Experts van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) hebben stevioside dit jaar op een voorlopige lijst met wereldwijd goedgekeurde voedingsmiddelen geplaatst. Consumenten mogen met een gerust geweten tot twee milligram per dag van het goedje binnenspelen, verzekeren de onderzoekers. Als ook alle verdere testresultaten positief uitvallen, komt stevioside in de Codex Alimentarius, de bijbel van de internationale handel in voedingsmiddelen.

En dan kan stevioside, een poeder dat gewonnen wordt uit de bladeren van de stevia, beginnen aan een wereldwijde zegetocht. Stevioside bevat geen calorieën, is 100 procent natuurlijk en is vele malen zoeter dan suiker, wardoor er maar kleine hoeveelheden van nodig zijn. Diabetespatiënten kunnen er naar hartelust van snoepen.

De marktkansen zijn enorm. Stevioside is nu al de meest gebruikte suikervervanger in Japan en Zuid-Korea. In Japan kende het middel een doorbraak toen daar in 1970 alle kunstmatige zoetstoffen verboden werden. Stevioside wordt dan ook vooral in Azië geproduceerd.

Maar stevia wordt ook in de VS, Israël, Centraal-Amerika en Uruguay en Paraguay aangeplant. In de VS is stevia toegelaten als voedingssupplement. Paraguay kan de ontdekking van stevioside claimen: de bestanddelen van de steviaplant werden voor het eerst chemisch geanalyseerd in 1905 door de Paraguyaanse chemicus Ovidio Rebaudi. Dat is geen toeval. De steviaplant komt uit Paraguay, en de plaatselijke Guaraní-indianen gebruiken het zoete kruid al sinds oudsher. Ka’a he’ê (rijk kruid) dient bij hen al zoetmaker maar ook als geneesmiddel.

Volgens Juan Carlos Fischer, de voorzitter van de Paraguyaanse Steviakamer, explodeert de internationale vraag naar stevioside en gedroogde steviabladeren momenteel. Zijn leden krijgen veel meer bestellingen binnen dan ze kunnen oogsten. In Paraguay wordt stevia sinds 1997 op commerciële schaal verbouwd. Nu telt het land 800 hectaren steviaplantages. De kristallisatie van stevioside vindt plaats in het Braziliaanse Maringa, waar de enige fabriek op het westelijk halfrond staat die de techniek in huis heeft.

Paraguayaanse steviaboeren verkochten vorig jaar voor ongeveer 400.000 euro van het zoete spul. De komende twee jaren kan dat bedrag verzesvoudigen, al blijft het nog altijd een peulenschil in vergelijking met de 200 miljoen euro die de teelt in Azië opbrengt. Eind dit jaar willen Paraguayaanse producenten in Asunción een verwerkingsinstallatie bouwen. Daarvoor is wel een investering van 3,3 miljoen euro nodig.

Buiten Azië, de VS en sommige landen van Latijns-Amerika is ook Duitsland al een interessante afzetmarkt voor stevia en stevioside geworden. Maar de Europese Unie weigert de wonderplant voorlopig als veilig te erkennen. Daarvoor is nog meer onderzoek nodig, antwoordde de Europese Commissie eerder dit jaar op een vraag van Belgisch Europarlementslid Bart Staes. En Europa heeft geen plannen om dat onderzoek te financieren. Waarschijnlijk speelt de angst mee dat de belaagde suikersector er nadeel door zou ondervinden.

De Paraguyaanse producenten hopen toch dat de overige Europese landen hun grenzen openen voor stevia zodra de plant wordt opgenomen in de Codex Alimentarius. (PD)