Roep om buitenlandse hulp Kirgizië steeds luider

‘Russische hulp is onvermijdelijk’

De roep naar buitenlandse hulp wordt steeds luider. Zowel de interim-president Rosa Otoenbajeva als enkele ngo’s vragen dat Rusland militair zou ingrijpen. De interim-regering kwam in april aan de macht nadat ze - met steun van Rusland - de vorige president verdreven. Tot nu toe heeft Rusland alleen beloofd om 150 soldaten te sturen naar hun legerbasis in Kant, dichtbij de hoofdstad in het noorden. 
De Collective Security Treaty Organisation (CSTO) vindt alvast dat de interim-regering onvoldoende maatregelen treft. Volgens het Russische persagentschap RIA Novosti kondigt de organisatie aan dat het ‘voorstellen bespreekt om de etnische spanning te verminderen.’ De CSTO bestaat uit Rusland, Armenië, Wit-Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Tajikistan en Oezbekistan.
Politiek analist Sania Sagnaeva van de International Crisis Group vertelde aan 24.kg dat de buurlanden moeten ingrijpen. ‘Anders dreigen er problemen voor de hele Zuid-Aziatische regio.’ Volgens Mars Sariev, een politiek analist uit Bishkek, is de Russische assistentie onvermijdelijk. ‘Maar we zullen er wel een prijs voor betalen. Het land zal zijn autonomie verliezen,’ meldt hij aan Eurasia.com

‘ Wie Kirgizië controleert, controleert de hele regio’

Door zijn geografische locatie is Kirgizië namelijk erg belangrijk voor Rusland. Het land omcirkelt de Fergana Valley of de kern van Centraal-Azië. Oezbekistan ligt in de vallei en Tajikistan ligt aan de ingang ervan. Het Globale Intelligentierapport van STRATFOR zegt dat wie Kirgizië controleert, ook de gehele regio controleert. Het gaat dan niet alleen om Oezbekistan en Tajikistan, maar ook om Kazachstan en China. Rusland heeft geen natuurlijke grenzen en hun strategie is om een bufferzone op te bouwen tussen hen en de andere grootmachten.

Situatie blijft onstabiel

‘Ook deze nacht was het erg onrustig in de zuidelijke stad Jalalabad,’ liet Sulaiman Usenov, een vertegenwoordiger van Ombudsman, weten aan het nationale persagentschap. Het conflict tussen Kirgiezen en etnische Oezbeken laaide op in de nacht van 10 op 11 juli. In de zuidelijke steden Jalalabad en Osh vielen toen in één nacht 45 doden en honderd gewonden.
Het regeringsleger is niet voorbereid op dit geweld. De soldaten zijn slecht uitgerust en kunnen de vechtende partijen niet uit elkaar houden. Bovendien worden ze aangevallen en bestolen door de militanten van verschillende bendes.
Zondagavond opende Oezbekistan de grens met Kirgizië. Volgens het Russische persagentschap RIA Novosti zijn al 75.000 Oezbeken de grens overgestoken. Kazachstan verscherpt daarentegen de grenscontrole.

Ruzie om rekening in restaurant

De oorzaak van het geweld blijft onduidelijk. Functionarissen van Binnenlandse Zaken beweren volgens Eurasia.org dat de sfeer verhit raakte na een ruzie over een rekening op restaurant. Kirgiezen en Oezbeken leven al jaren op gespannen voet met elkaar. Etnische Oezbeken, die 13 % van het bevolkingsaantal uitmaken, klagen dat ze worden gediscrimineerd. In juni 1990 kwam het al tot rellen tussen de twee. Toen keerde de rust pas terug in augustus.
Kirgizië is een onherbergzaam gebied. Het noorden en zuiden van het land worden van elkaar gescheiden door bergen. Volgens het  Globale Intelligentierapport van STRATFOR hebben ze daarom sterkere banden met hun buren dan met elkaar.

‘Het gaat om een conflict tussen verschillende groepen’

De interim-regering beschuldigt oud-president Kurmanbek Bakijev ervan de aanstoker te zijn van het geweld. Maar Bakijev heeft al ontkend iets te maken te hebben met de rellen. In april zette de leiders van oppositie de president af nadat hij veelvuldig werd beticht van corruptie en fraude. Bakijev vluchtte toen naar Wit-Rusland.
Sania Sagnaeva, politiek analist van de International Crisis Group, weerlegt de beschuldiging van de interim-regering. ‘Het gaat hier niet om een politiek probleem want dan zou het opgelost kunnen worden met politieke maatregelen. Maar dit lukt hier niet.’ Sagnaeva merkt ook op dat het niet gaat om een conflict tussen Oezbeken en Kirgiezen maar tussen verschillende groepen. ‘En elke dag zijn er meer en meer partijen die aan het geweld deelnemen.’