'De Amerikanen begrijpen niks van de Arabische ontwaking'

Onze Free Tafila Movement besliste om de val van het regime en de oprichting van een republiek te eisen. De koning moet vertrekken en zijn hele dynastie met zich meenemen. In Tafila, Ma’an, Karak en Madaba, 4 zuidelijke steden waar de traditionele achterban van de monarchie zit, roepen mensen nu om het vertrek van de koning. De eerste minister zei net dat hij iedereen zou laten arresteren die dergelijke dingen zegt. Veel mensen durven zich daarom uit angst niet aansluiten bij onze beweging.

Vele Jordaniërs willen democratie, maar niet het vertrek van de koning. Ze willen dat de Hashemitische dynastie blijft en dat Jordanië een constitutionele monarchie wordt. Wij zouden dat ook eisen als de koning het zou aanvaarden. Maar dat zal hij nooit doen. Ik weet dat onze eisen een burgeroorlog zouden veroorzaken in Jordanië. Met de monarchie zouden de privileges van vele Jordaniërs wegvallen. Zo krijg je een situatie zoals in Syrië. De val van de Hashemieten zou de basis van het land veranderen: het sociale contract tussen de monarchie en de stammen.

Maar we willen de koning met onze republikeinse eis schrik aanjagen. Hoe langer de koning wacht met een constitutionele monarchie, hoe meer mensen zich bij ons zullen aansluiten.

De Amerikanen weten dat. Ik heb samen gezeten met een vertegenwoordiger van de Amerikaanse ambassade. Bridget Boyle heet ze, van het Oriental Research Department. Ze bood ons haar steun aan voor een constitutionele monarchie en zei: ‘Wij kunnen jullie pad naar dat doel inkorten als jullie beweging akkoord gaat met 2 dingen. Eén: raak nooit aan de relatie met Israël. Twee: de Moslimbroeders krijgen nooit de eerste minister.’ Twee belachelijke en antidemocratische eisen.

Ik vroeg haar wat ze ons kon bieden. Ze zei: ‘Ik kan ervoor zorgen dat je hoge pieten kan ontmoeten.’ Ze biedt ons wat snoep om ons stil te houden, ze denkt dat ze ons kan behandelen als kleine kinderen. Die Amerikanen behandelen ons als domme stammen die ze een paar voordelen kunnen bieden. Ze begrijpen niks van de Arabische ontwaking. We zijn niet meer die stammen van vroeger die je kan omkopen. We zijn ontwaakte mensen die zeggenschap willen over ons eigen leven. Over de relatie met Israël zei ik dat we het voorlopig kunnen aanvaarden. Over de eerste minister: we kunnen niet aanvaarden dat de wil van het volk weer eens aan de kant wordt geschoven, zelfs als dat een burgeroorlog veroorzaakt.

In ieder geval kan ik haar mijn woord niet geven. Ik kan niet zomaar spreken voor alle Jordaniërs. Onze beweging heeft hiervoor een team. Ik bespreek alles met hen, stuk voor stuk invloedrijke mensen uit het zuiden. Ze beslisten dat we ons niet met deze Amerikaanse vrouw inlaten. Ze zeggen dat de Amerikanen maar om één ding geven en dat is de stabiliteit van Jordanië, en dat zelfs ten koste van vrijheid en democratie.

 

Pieter Stockmans

Lees ons dossier over de Jordaanse lente hier.

Volg ons op en nodig ook je vrienden uit om mee te volgen!