Amerikaanse politiek maakt Roosevelt-revival mee (analyse)

Een regionale herstelautoriteit voor de Golfkust naar het model van de Tennessee Valley Authority van Roosevelt destijds. Een uitgebreid tewerkstellingsprogramma voor de armen geïnspireerd op de projecten onder de New Deal, het sociale programma waarmee Roosevelt de depressie van de jaren dertig bestreed. De recente voorstellen van de Amerikaanse Democraten zouden je doen geloven dat Roosevelt zestig jaar na zijn dood weer helemaal in is.

Democraten doen wat ze jaren, zelfs decennia, niet hebben gedurfd: ze denken terug aan hun New Deal erfenis en passen de veronderstellingen van toen toe op de crisis van nu, zegt economisch journalist William Greider.

Roosevelt is zonder twijfel de invloedrijkste VS-president van de vorige eeuw. Tijdens zijn twaalfjarig bewind dat in 1933 startte, tilde hij de Verenigde Staten uit de Grote Depressie. Hij stelde een duurzaam sociaal vangnet in, leidde het land naar de overwinning in de Tweede Wereldoorlog en lag aan de basis van de Verenigde Naties.

Tot voor Katrina noemden de critici van Bush nooit Roosevelts naam. Ze verwezen naar het economisch beleid van Bill Clinton, die erin slaagde zowel het overheidstekort als de armoedegraad terug te dringen? Voor het buitenlandbeleid verwezen ze naar Bush senior. Maar de nooit eerder geziene schade die Katrina aanrichtte, heeft een groeiend aantal commentatoren teruggevoerd naar de tijd van Roosevelt.

George Bush is Roosevelt niet; in feite is hij op cruciale vlakken de anti-Roosevelt, schrijft columnist Paul Krugman in de New York Times. In Krugmans visie steken Roosevelts anticorruptiemaatregelen gunstig af tegen de vriendjespolitiek onder in regering-Bush, die zowel in Irak als tijdens de eerste hulp na Katrina duidelijk werd.

En terwijl Bush beloofde zoveel als nodig uit te geven om New Orleans weer op te bouwen, schrijft Stephen Moore van de Wall Street Journal een column getiteld Welkom in de New New Deal. Moore klaagt daarin dat in de wereld van het meevoelende conservatisme, de notie van beperkte federale macht, in ongenade is gevallen.

De embryonale Roosevelt-revival beperkt zich niet enkel tot binnenlandse politiek. Al enkele maanden roepen enkele buitenlandexperts hun collega’s op nog eens goed te kijken naar de Good Neighbour Policy van destijds, die een einde maakte aan 35 jaar van militaire interventies en bezettingen door de VS in Latijns-Amerika. Datzelfde beleid diende aan het einde van de Tweede Wereldoorlog als basis voor een nieuwe set internationale instellingen, waaronder de Verenigde Naties.

Tom Barry van het Centrum voor Internationale Relaties (IRC) in New Mexico ziet niet zo heel veel verschil tussen het anti-VS-gevoel in Latijns-Amerika destijds, en de reactie van de islamwereld op de oorlog tegen het terrorisme en dan vooral de situatie in Irak. Barry en een reeks collega’s van het IRC roepen op het voorbeeld van toen te volgen. (ADR/MM)