Bush wil meer geld voor defensie, minder voor ontwikkeling

Als de president zijn zin krijgt van het Amerikaanse Congres, zullen de uitgaven van het Pentagon in 2007 oplopen tot zo’n 440 miljard dollar (367 miljard euro). Dat cijfer houdt dan nog geen rekening met de 120 miljard dollar (100 miljard euro) extra die de regering vraagt om de militaire aanwezigheid in Irak en Afghanistan te kunnen financieren.

In het kader van de ‘strijd tegen het terrorisme’ wil Washington ook intensief investeren in de ontwikkeling van nieuwe wapensystemen waarmee het mogelijke rivalen zoals Rusland en China schrik kan inboezemen. Tegelijkertijd wil Bush de ontwikkelingssteun met bijna 20 procent inkrimpen tot 1,26 miljard dollar (1,05 miljard euro). De uitgaven voor hulp bij natuurrampen, overlevingsprogramma’s voor kinderen en gezondheid zouden ook sterk moeten zakken, vindt Bush.

Volgens de regering zijn diplomatie, defensie en ontwikkeling belangrijk in het kader van de nationale veiligheid, zegt Mohammad Akhter, voorzitter van InterAction, een coalitie van 160 Amerikaanse ngo’s die in ontwikkelingslanden actief zijn. Diplomatie en defensie komen goed aan hun trekken, maar ontwikkeling is het zwakste stuk gereedschap in onze gereedschapskist. Terwijl ontwikkelingssamenwerking juist erg belangrijk is voor onze veiligheid op lange termijn.

Bush vraagt het Congres wel veel meer geld voor twee initiatieven die sterk in de kijker lopen, de Millennium Challenge Account (MCA) en het drie jaar oude Pepfar-programma (President’s Emergency Plan for AIDS Relief). MCA is een steunprogramma dat ontwikkelingslanden die goed presteren moet belonen. Pepfar wil aids, tuberculose en malaria bestrijden, met name in veertien Afrikaanse landen, de Caribische regio en Vietnam.

MCA verdient een injectie van 3 miljard dollar (2,5 miljard euro), vindt Bush. Voor Pepfar vraagt de baas van het Witte Huis 4 miljard dollar (3,34 miljard euro). Meer geld toekennen voor de strijd tegen aids is doorgaans geen groot probleem voor het Congres. De Amerikaanse volksvertegenwoordigers vinden wel dat MCA heel veel tijd nodig heeft om uit te maken welke ontwikkelingslanden ondersteuning verdienen.

De grote defensieambities van Bush impliceren dat de Amerikaanse federale overheid in 2007 mogelijk zal moeten besparen op haar sociale uitgaven, onderwijs en veiligheid op straat. Bush stuurt ook aan op besparingen op het verzekeringsprogramma Medicare, dat gericht is op zorg voor ouderen en gehandicapten. Allemaal punten die gevoelig liggen in een verkiezingsjaar.

De president kende tijdens zijn eerste ambtstermijn flinke belastingvoordelen toe aan het Amerikaanse bedrijfsleven en aan rijke Amerikanen. Dat beleid zou hij nu graag verankeren. Een voormalige economische adviseur van Bush, Douglas Holtz-Eakin, waarschuwt echter dat de regering meer belastingen zal moeten innen, tenzij ze haar begroting en de omvang van het overheidsapparaat wil inkrimpen.

Stewart Patrick, onderzoeker bij het Centre for Global Development (CGD), vindt het jammer dat Bush minder interesse toont voor ontwikkelingssamenwerking en hulp bij natuurrampen, terwijl hij wel meer geld vraagt voor de Millennium Challenge Account. Volgens Patrick zou Washington zich juist meer moeten richten op landen die nog geen deugdelijk bestuur kennen en waar de staat sterk aftakelt.

De expert stelt ook vast dat de geplande Amerikaanse begroting wel erg veel geld uittrekt voor de oorlog tegen drugs. Bush wil wereldwijd 1,5 miljard dollar (1,25 miljard euro) uitgeven aan de strijd tegen drugs, een stijging met 70 procent. Een groot deel van die middelen gaat naar Afghanistan, waar de opium- en heroïneproductie floreert sinds de val van het Taliban-regime.

Voor economische steun aan Midden en Oost-Europa wil Bush minder geld vrijmaken. De economische steun voor Irak moet echter gigantisch stijgen, van een schamele 60 miljoen dollar (50 miljoen euro) in 2006 naar bijna 500 miljoen dollar (circa 417 miljoen euro) volgend jaar. Afghanistan, Sudan en Indonesië zouden ook veel meer economische steun toebedeeld krijgen. Alles bij elkaar wil Bush circa 6,2 miljard dollar (nagenoeg 5,2 miljard euro) reserveren voor landen die hij als strategische bondgenoten in de oorlog tegen het terrorisme beschouwt. (DB/JS)