Goden maken definitief plaats voor de mensen

Binnen 20 jaar zullen er waarschijnlijk maar 263 hectaren overschieten van
een de site die ooit 3.500 hectaren groot was, waarschuwen archeologen. Het
ceremoniële centrum, met zijn reusachtige piramides en tempels en de vijf
kilometer lange dodenlaan, is een belangrijke toeristische attractie: er
worden meer dan een miljoen bezoekers per jaar geteld. Maar de plaatsen
waar huizen en voorraadschuren stonden en de resten van andere gebouwen en
begraafplaatsen te vinden zijn, vallen ten prooi aan de verstedelijking,
klaagt de archeoloog Fernando Cortés.

De voorbije twintig jaar hebben wegen en gebouwen al een aanzienlijk deel
van het geheimzinnige oord ingepalmd. Alleen de centrale site van 263
hectaren en nog eens 200 hectaren daarrond zijn nog helemaal ongerept. In
de streek rond Teotihuacán wonen 500.000 mensen, en die hebben almaar meer
plaats nodig. Dorpjes als San María Coatlán, San Martín de las Pirámides en
San Sebastián Xolapan liggen al binnen de perimeter van het vroegere
Teotihuacán. Het Mexicaans Instituut voor Antropologie en Geschiedenis
(INAH) heeft jarenlang tegen de bierkaai gevochten: het bleek onmogelijk de
gemeentebesturen in de omgeving duidelijk te maken dat een groot deel van
de open ruimte rond de piramides ook beschermd is. De weerkerende
discussies hebben de bouwwerkzaamheden wel vertraagd, maar nooit helemaal
doen stilvallen. De laatste jaren is de zaak echt uit de hand gelopen - een
gevolg van het almaar toenemende toeristische belang van de site. Het INAH
maakt zich sterk dat het de toelating zal krijgen om sommige illegale
bouwsels weer te laten afbreken, maar andere archeologen twijfelen dat de
trend zal kunnen worden omgebogen.

Teotihuacán was een religieus centrum en werd gebouwd rond het begin van
onze tijdrekening. Vier eeuwen later zou de stad 200.000 mensen hebben
geteld. Rond 700 werd de plaats met zijn reusachtige piramides en tempels
en uitgestrekte woonwijken om onbekende redenen verlaten. De Azteken
ontdekten de gigantische ruïnes in 1300. Ze dachten dat de bouwsels het
werk waren van reuzen, die hulp hadden gekregen van de goden. Ondanks jaren
van modern archeologisch onderzoek heeft Teotihuacán veel van zijn geheimen
nog steeds niet prijsgegeven. Dat onderzoek wordt door de oprukkende
verstedelijking steeds moeilijker.