Israëli’s ontdekken dat er twee Israëls zijn

Israëlische kolonisten staken vrijdag een moskee in brand in het Palestijnse dorp Yasuf, op de Westelijke Jordaanoever. Ze verbrandden ook exemplaren van de Koran. De verontwaardiging in Israël was groot, ook bij de anders onverzoenlijke pleitbezorgers van de nederzettingen in de regering van premier Benjamin Netanyahu.
President Shimon Peres noemde de aanval een smet op “de meest intrinsieke waarde van onze natie”: respect - zelfs in tijden van conflicten tussen joden en moslims – voor rivaliserende geloofsovertuigingen.

Bevriezing

De kolonisten voeren een bittere campagne tegen Netanyahu’s recente beslissing om de bouw van nederzettingen gedeeltelijk te bevriezen gedurende tien maanden.
In het nationale debat dat na de brandstichting ontstaan is, willen weinigen de realiteit onder ogen zien dat het verzet tegen de bevriezing zijn oorsprong vindt in de stelling van ultranationalistische rabbijnen dat “geen enkele jood het recht heeft om zelfs maar een kruimel van het Bijbelse Land van Israël op te geven.”
Plotseling worden de Israëli’s geconfronteerd met het feit dat zelfs hun seculiere, vredesgezinde, liberale president naar het geloof verwijst als de wieg van hun nationale waarden.

Twee Israëls

Veel Israëli’s ontdekken ineens dat er twee naties, twee Israëls zijn: het originele Israël, met zijn grenzen van 1948, en een Groot-Israël, met grenzen die teruggaan op de Bijbel en ook de Westelijke Jordaanoever omvatten.
Groot-Israël werd doorgaans als een aanhangsel bij het erkende Israël gezien. Nu is het steeds meer andersom.
Rabbijn Eliezer Melamed leidt de Har Bracha-yeshiva, een religieus seminarie op de Westoever, op een heuvel die over de Palestijnse stad Nablus uitkijkt. Wie hier afstudeert, kan in het leger militaire activiteiten afwisselen met religieuze studie.
Melamed onderwijst zijn studenten onder meer over de suprematie van joodse, door God gegeven rechten in het hele “Bijbelse thuisland”. Tot voor kort lagen de achtereenvolgende regeringen niet echt wakker van het fanatisme in Har Bracha. Deze yeshiva was alleen iets extremer dan gelijkaardige militaire seminaries, vond men. Nu groeit bij een deel van de regering, en bij veel Israëli’s, de bezorgdheid over Melameds stellingen.

Insubordinatie

Het militaire establishment was in alle staten toen Melamed zijn studenten onlangs opriep bevelen te negeren die tegen de kolonisten ingingen.”Het is verboden voor een soldaat om deel te nemen aan de streng verboden uitzetting van Joden uit hun huizen en aan de overdracht van een deel van het Land van Israël aan vijanden”, stelt Melamed. Veel religieuze soldaten zijn geneigd zulke edicten boven militaire bevelen te plaatsen.
Defensieminister Ehud Barak Melamed eiste zondag dat Melamed zijn oproep tot insubordinatie publiekelijk zou intrekken. Melamed weigerde naar Baraks hoofdkwartier in Tel Aviv te komen. Barak schrapte daarop meteen de bijzondere status en de financiering van het Har Bracha-seminarie.

Bijkomende middelen

De kolonisten wegen in elk geval steeds zwaarder op regeringsbeslissingen. Zondag legde Netanyahu een kaart met “nationale prioriteitszones” voor aan zijn kabinet. Daarbij horen verscheidene nederzettingen, die nu voor miljoenen euro’s bijkomende middelen krijgen in de vorm van subsidies, belastingvoordelen en stimuleringsmaatregelen.
Netanyahu probeert de kolonisten en hun politieke aanhangers duidelijk te paaien na de tijdelijke bevriezing van de nederzettingen.
Barak waarschuwde dat een deel van het verse geld de extremisten ten goede zou komen. Maar hij en zijn collega’s van de Arbeidspartij waren in de minderheid.
Voor de oppositie bewijst de nieuwe beslissing dat de regering niet bereid is tot vrede met de Palestijnen.

Joodse wetten

Dat het religieuze rechts steeds dominanter wordt, blijkt ook uit een recente uitspraak van Netanyahu’s minister van Justitie Yaakov Ne’eman. Die stelde dat joodse wetten gaandeweg boven Israëls wettelijke principes moeten komen te staan.
Na zware kritiek moest Ne’eman zijn woorden terugnemen maar van Netanyahu zelf kwam er geen veroordeling.