Jemen vraagt oplossing voor vluchtelingeninstroom

Jemen telt op 20 miljoen inwoners officieel 300.000 vluchtelingen, maar in werkelijkheid is hun aantal waarschijnlijk het dubbele. Nu de Golf van Aden tussen Jemen en Somalië rustig wordt tot maart, verwacht het land weer nieuwe zeilboten met Somaliërs en andere Afrikaanse vluchtelingen. Volgens de UNHCR gaat het jaarlijks alleen al om 12.000 tot 14.000 Somaliërs.

De vluchtelingen hopen vaak door te reizen naar Saoedi-Arabië en andere bestemmingen in de Golf. Een deel van hen bekampt de tocht met hun leven - zoals de 75 Somaliërs die eerder deze maand verdronken. Dit jaar werden al 10.750 mensen tegengehouden op diverse plaatsen aan de Jementische kust. Op 350 Ethiopiërs na waren het allemaal Somaliërs.

We kunnen niet simpelweg toekijken hoe wanhopige mensen de volgende maanden hun dood tegemoet gaan in de Golf van Aden in de handen van mensensmokkelaars, zegt Antonio Guterres, het hoofd van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. De internationale gemeenschap moet iets doen. Maar volgens de UNHCR kan de plaatselijke overheid de kustlijn van 2.500 kilometer niet in het oog houden, en ontbreekt het ook de VN-instelling aan geld en mogelijkheden om het probleem aan te pakken.

In Jemen zelf legt het parlement de regering momenteel op het rooster over het onvermogen om de toestroom in te dijken. Naast kustcontroles en meer vluchtelingenkampen aan de kust, vragen ze de verplaatsing van het vluchtelingenopvangcentrum van de hoofdstad Sana’a in het centrum van Jemen naar de kustprovincie Shabwa.

Wij weigeren nog langer het schouwtoneel te zijn voor de onmenselijke praktijken van mensensmokkelaars, zegt Shawki al-Qadhi, een lid van het mensenrechtencomité in het parlement.

De vluchtelingen zijn ook een zware belasting voor Jemen. Dat zegt het hoofd van de parlementaire onderzoekscommissie voor vluchtelingen in Jemen, Basam Ali al-Shater. Ze concurreren met Jemenieten voor werk. De toestroom draagt ook bij tot de verspreiding van malaria, aids en polio (kinderverlamming). Verschillende rapporten leggen een verband tussen het opnieuw opduiken van de ziekte in Jemen en de vluchtelingeninstroom.

Jementische parlementsleden beschuldigen de regering ervan dat ze de voorbereiding vertraagt van een nieuwe wet die de instroom zou beperken en het leven voor de huidige vluchtelingen menselijker maakt. In Jemen mogen vluchtelingen zich niet vrij verplaatsen en is het moeilijk aan papieren te raken die hen een aantal rechten zouden geven.

Mijn VN-identiteitsbewijs liep eind 2003 af, maar ik kon het niet hernieuwen, zegt Naeem al-Khairi, een vluchteling uit Ethiopië. Het UNHCR-bureau zei ons opnieuw asielformulieren in te vullen en te wachten op een interview. Maar de maatregelen zijn traag en oneerlijk.

De Somalische vluchteling Mohammad Hassani vindt dat internationale organisaties hen moeten helpen om veilig te leven, in Jemen of elders. Hassani: Op de vlucht slaan voor honger en geweld is geen misdaad.