"Raketlanceringen vernielen ozonlaag"

Steeds meer landen en bedrijven nemen eigen satellieten in gebruik en daardoor groeit de ruimtevaartsector, en daarmee het aantal raketlanceringen, snel. Zo snel zelfs dat de schade aan de ozonlaag groter kan zijn dan in de jaren tachtig, toen CFK’s voor het bekende gat zorgden. In 1987 werd de uitstoot van die CFK’s aan banden gelegd in het Montreal Protocol.
Het rapport, een gezamenlijke onderneming van de NASA, de Universiteit van Colorado, de Aerospace Corporation en de Embry-Riddle Aeronautical University, maakt een analyse van de markten en schat de gevolgen voor de ozonlaag op basis van de verwachte groei van de ruimtevaartindustrie en de gekende uitstoot van raketlanceringen.
Tot nog toe is de invloed van raketlanceringen op de ozonlaag beperkt, maar “naarmate de ruimtevaartindustrie groeit, stijgt ook de uitstoot van schadelijke emissies”, zegt professor Darin Toohey van het departement atmosferische wetenschappen van de Universiteit van Colorado. “Als er geen regels komen, zullen de lanceringen tegen 2050 voor meer schade zorgen dan ooit door CFK’s veroorzaakt is. Het Protocol van Montreal liet de ruimtevaartsector buiten beschouwing, maar dat was beter niet gebeurd.”
Volgens Ross wil de studie vooral aanzetten tot meer onderzoek en vermijden dat er onnodig strenge regels opgesteld worden die de ontwikkeling van ruimteonderzoek hinderen. “Onzekerheid leidt vaak tot onnodige regelneverij”, zegt hij. “We stellen voor dat te vermijden door een beter begrip van de manier waarop raketlanceringen de ozonlaag aantasten.” Er is bijvoorbeeld weinig wetenschappelijke kennis over de mate waarin verschillende soorten brandstoffen de ozonlaag aantasten.

Radicalen

Bij de raketlanceringen komen zogenaamde “radicalen” vrij, die stuk voor stuk tot tienduizend ozonmoleculen kunnen vernietigen. Andere microscopische partikels, zoals roet en aluminiumoxide versnellen dat proces nog. Bovendien worden de schadelijke stoffen bij een raketlancering rechtstreeks in de middelste en hogere stratosfeer geïnjecteerd.
CFK’s, de boosdoener uit de jaren tachtig, zijn sinds het protocol van Montreal in 1987 verboden in spuitbussen, koelvloeistoffen en airconditioners. De meeste wetenschappers gaan ervan uit dat de ozonlaag zich tegen 2040 hersteld zal hebben van de schade die toen aangericht is.
Het team is optimistisch dat er ook voor de uitstoot van raketlanceringen een oplossing kan worden gevonden. “We hebben de middelen, we hebben de expertise, en we hebben de ervaring met dergelijke regelgeving uit het verleden”, zegt Toohey. “Ik ben optimistisch dat we het probleem kunnen oplossen. Maar dan moeten we wel in actie schieten, we zullen het niet oplossen door niets te doen.”