Rechters niet tevreden met organisatie Egyptische presidentsverkiezingen

De leden van de ‘Rechters Club’, een informele beroepsvereniging van zo’n 8.000 Egyptische rechters, hadden er in juli mee gedreigd geen waarnemers in te zetten als de verkiezingen niet eerlijk konden verlopen. De grondwet vereist het toezicht van rechters bij de presidentsverkiezingen. Vrijdag liet de Rechters Club weten de stembusgang toch te willen controleren. Maar ze zeggen dat ze niet verantwoordelijk willen worden gesteld voor de gang van zaken als hun belangrijkste eisen niet worden ingewilligd.

De leden van de Rechters Club wilden eigenlijk dat de verkiezingen zouden worden uitgesmeerd over verschillende dagen. Nu de stembusgang op één enkele dag plaatsvindt, zijn er gewoon niet genoeg waarnemers om alle stemlokalen te controleren. De rechters, die een voortrekkersrol speelden in het debat over de democratisering van de presidentsverkiezingen in Egypte, stelden ook voor om niet-gouvernementele groepen de kans te geven waarnemers aan te duiden. Caïro heeft geweigerd internationale waarnemers toe te laten of niet-gouvernementele groepen een oogje in het zeil te laten houden.

Kritische niet-gouvernementele organisaties staan achter de rechters. Vrijdag betoogden leden van Kefiya, een beweging van activisten uit verschillende ngo’s, in Caïro om die steun duidelijk te maken. Ook verscheidene intellectuelen en onafhankelijke kranten vinden dat de rechters gelijk hebben.

Maar de regering laat niet betijen. Volgens regimetegenstanders probeert het ministerie van Justitie de rechters met uiteenlopende intimidatietechnieken weer in de pas te doen lopen. Donderdag verbood het door de regering benoemde comité dat de presidentsverkiezingen voorbereidt 1700 rechters om op te treden als waarnemer. Ze zouden een actieve politieke rol spelen. De bekende hervormers in het rechtercorps werden op die manier buiten spel gezet. Veel kritiek kwam er ook op de aankondiging dat de rechters die wel als waarnemer zetelen, één extra jaarsalaris krijgen.

De stemgerechtigde Egyptenaren hebben woensdag de keuze tussen 10 kandidaten. Het is vrijwel zeker dat president Hosni Moebarak wordt herverkozen. De 77-jarige Moebarak kwam 24 jaar geleden aan de macht na de moord op zijn voorganger Anwar Sadat. De voorbije jaren duidde het parlement hem steeds weer als enige presidentskandidaat aan; de daaropvolgende verkiezingen waren niet meer dan referenda. Dit jaar werd de grondwet veranderd om vrije verkiezingen toe te laten, maar critici vermoeden dat de regerende Nationale Democratische Partij de resultaten desnoods zal vervalsen om Moebarak in staat te stellen verder te regeren.

Maar waarschijnlijk is dat helemaal niet nodig. Van de negen tegenkandidaten van Moebarak maken er volgens waarnemers maar twee een kleine kans: Ayman Nur van de Ghad en Numan Gumaa van de Wafd. Beide partijen hebben hun basis in de rijke elite en de voormalige entourage van het Egyptische koningshuis dat in 1952 door een militaire coup naar de geschiedenisboeken werd verbannen.

Verscheidene andere partijen boycotten de verkiezingen. De machtige Moslimbroederschap, een verboden organisatie maar toch de best georganiseerde oppositiebeweging, houdt zich afzijdig. Ze is officieel uitgesloten van het verkiezingsproces, maar bracht ook geen kandidaten onder op andere lijsten. De beweging heeft haar aanhangers opgeroepen te gaan stemmen. (PD)