Sri Lanka is nieuwe springplank voor mensensmokkelaars

Pakistanen en Afghanen die Sri Lanka willen binnenkomen, moeten zich voorbereiden op een strenge procedure. De autoriteiten zijn steeds meer beducht voor mensensmokkel. “We hebben speciale maatregelen genomen om ze te ondervragen”, zegt Prabath Aluthge, hoofd bestrijding mensensmokkel van het ministerie van Immigratie. Op een bijeenkomst over het onderwerp vertelde hij deze week dat er recentelijk 25 Afghanen zijn gedeporteerd, en in vijf maanden tijd 250 mensen zijn gedeporteerd die hun visum schonden.

Al langer zijn er kleine aantallen mensen die met valse Sri Lankaanse papieren elders willen binnenkomen. Engeland stuurt wel vaker mensen terug naar Sri Lanka die later uit India blijken te komen. Maar de trend om met honderden tegelijk vanuit Sri Lanka andere landen te bereiken, is ongekend.

Omgeslagen

Op 21 juni sloeg een boot uit Sri Lanka om ter hoogte van Christmas Island, 2600 kilometer van het Australische vasteland af. Er zaten tweehonderd Afghanen en Iraniërs op, waarvan er negentig verdronken. Ze hadden al 5500 kilometer gevaren.

Vroeger kwamen veel illegale asielzoekers via Thailand en Indonesië, maar dat lijkt te veranderen. “Sri Lanka is een doorvoerhaven geworden”, zegt Aluthge. En dat gebeurt in een tijd dat ook steeds meer Sri Lankanen zelf per boot het land proberen te verlaten. De politie onderschept er steeds meer. Het merendeel behoort tot de minderheidsgroepen van de Tamils of de moslims.

In totaal zijn er dit jaar al 72 boten onderschept of aangekomen in Australië, blijkt uit een compilatie van verschillende gegevens. Er zijn 5242 mensen aangekomen. In Australische detentiecentra zaten eind mei 682 Sri Lankanen, na Afghanen de grootste groep. Dat is nog meer dan het totale aantal mensen in Australische vreemdelingendetentie in januari 2009.

7200 euro

Asielzoekers die de gevaarlijke zeeroute willen nemen, moeten de smokkelaar zo’n 7200 euro betalen in lokale valuta, in twee termijnen: een deel betalen ze bij vertrek en de rest betaalt hun familie als ze aankomen. Ze varen meestal op houten vissersboten die rond het hele eiland voor de kust liggen.

Volgens Ajith Rohana, woordvoerder van de Sri Lankaanse politie, wachten asielzoekers meestal in groepjes van vier of vijf tot ze naar een vissershaven worden gebracht, waar ze in groepen naar de boot worden gevaren. Mensen die bij deze transporten zijn betrapt blijken meestal te werken voor hogere bazen, zegt Rohana.

“Die blijken te werken vanuit Engeland, Europa en Australië”, zegt hij. Dat was ook het geval in oktober 2011, toen ruim tweehonderd Sri Lankanen in Togo strandden. Die waren op weg naar Canada, maar waren in de steek gelaten door de smokkelaars. “De vier hoofdverdachten in die zaak komen uit Frankrijk.”