Westen hanteert dubbele standaard over clusterbommen

De Conventie inzake Clustermunitie (CCM) van 2008 houdt een verbod in op het gebruik van deze dodelijke wapens. Twee belangrijke redenen werden daarvoor opgegeven: clusterbommen verspreiden kleinere bommetjes over een grote oppervlakte en kunnen dus ook buiten de eigenlijke oorlogszone schade berokkenen, en ze laten niet-ontplofte munitie achter die burgerslachtoffers kan maken, ook lang nadat de conflicten al zijn beëindigd.

Herziening

Tot vorige maand waren er 95 landen toegetreden tot de Conventie (ze ondertekeneden en ratificeerden de overeenkomst), en 22 ondertekenaars (die hun handtekening zetten maar niet ratificeerden).

 ‘Vorig jaar was Saoedi-Arabië de grootste Britse wapenexportmarkt, goed voor 2,4 miljard dollar.’

Tijdens de eerste CCM-Herzieningsconferentie in Dubrovnik (Kroatië) die begin deze week van start ging, drukten drie landen bedenkingen uit over het akkoord. Het Verenigd Koninkrijk (VK), Canada en Australië argumenteerden dat het onderschrijven van een tekst die het gebruik van clusterbommen veroordeelt, in de weg kan zitten om gezamenlijke militaire operaties te doen met landen die de Conventie niet ondertekenden.

Het VK veroordeelde het gebruik van clusterbommen in Soedan, Syrië en Oekraïne eerder dit jaar maar weigert het gebruik van deze wapens te verbieden in Jemen, waar een door Saoedi-Arabië geleide coalitie strijd levert.

Het zal geen verrassing zijn dat net Saoedi-Arabië een lucratieve klant is van het VK dat voor miljarden dollars aan gevechtsvliegtuigen en ander wapentuig aanlevert aan de oliestaat.

Volgens Nicole Auger, analist internationale defensiebudgetten bij Forecast International, een toonaangevend Amerikaans onderzoeksbureau, is Saoedi-Arabië een erg belangrijke markt voor de Britten. ‘Vorig jaar was Saoedi-Arabië de grootste Britse wapenexportmarkt, goed voor 2,4 miljard dollar’.

Selectief

‘Staten kunnen niet selectief het gebruik van clusterbommen veroordelen, gebaseerd op de relatie die ze onderhouden met de dader’

‘Staten kunnen niet selectief het gebruik van clusterbommen veroordelen, gebaseerd op de relatie die ze onderhouden met de dader’, zegt Steve Goose van Human Rights Watch en de Cluster Munition Coalition.

Deze laatste organisatie gelooft dat de wijzigingen van de overeenkomst die het Verenigd Koninkrijk, Canada en Australië willen doorvoeren in Dubrovnik tegenstrijdig zijn met de doelstellingen van de Conventie. Ze zouden een serieuze stap terug betekenen.

‘De bescherming van burgers moet niet-politiek zijn’, zegt Thomas Nash van Article 36, een Britse organisatie die het toezicht houdt op de aankoop en het gebruik van wapens.

‘Door uit te pikken en te kiezen wanneer we het gebruik van clusterbommen willen veroordelen, speelt het Verenigd Koninkrijk een politiek spel met de bescherming van burgers’, zegt Nash. ‘Het is een minachting voor het menselijke lijden dat deze wapens veroorzaken.’

Dubieus beleid

Volgens Article 36 gebruikte het VK voorafgaand aan de Conventie van 2008 clustermunitie tijdens de Falklandoorlog (1982), in Kosovo (1998-1999) en in Irak (1991-2003).

Het VK verkocht ook clusterbommen aan Saoedi-Arabië voor 2008 maar het is onduidelijk of deze momenteel gebruikt worden in Jemen.

Ook al is niet helemaal bewezen dat de weigering van het VK om het gebruik van clusterbommen te verbieden in Jemen, rechtstreeks te maken heeft met de wapenverkoop aan Saoedi-Arabië, toch vindt Nash dat het beleid zeer dubieus is.

‘De beste manier om klaarheid te scheppen, is door het gebruik van deze bommen door de Saoedische coalitie in Jemen streng te veroordelen’, zegt Nash.

Volgens hem is ook de invloed van de Verenigde Staten (VS) op het VK een belangrijke factor. ‘De VS bevinden zich aan de verkeerde kant van de geschiedenis wat het gebruik van clustermunitie betreft’, zegt hij. ‘Nu is het aan het Verenigd Koninkrijk om te beslissen aan welke kant zij willen gaan staan.’