Overstromingen doen Mumbai even inhaalrace met Sjanghai vergeten

Vergeet al die onzin over Manhattan. Ik wil niets meer over Sjanghai horen. In die steden zou hevige regen nooit zoveel doden en zoveel lijden veroorzaken, schreef Vir Sanghvi, de hoofdredacteur van de Hindustan Times, zondag in een hoofdartikel. Volgens Sanghvi is het hoog tijd alle roofzuchtige ontwikkelaars en inhalerige bouwers de deur te wijzen en de bevoegde politici en ambtenaren ter verantwoording te roepen.

Volgens meteorologen zal het ook vandaag nog hevig blijven regenen boven Mumbai. Recordhoeveelheden neerslag verlammen al sinds een week zowat een derde van de miljoenenstad aan de Arabische zee. Het centrum is ondergelopen, zeker 420 en misschien wel 1.000 inwoners zijn verdronken of geëlektrocuteerd en er is voor acht miljard euro schade aangericht.

Mumbai, de grootste Indiase haven en de economisch hart van India, was al jaren bezig aan een inhaalrace met de Chinese groeimetropolen en andere onstuitbaar expanderende wereldsteden. Sjanghai is de maatstaf, zegt Vilasrao Deshmukh, de premier van Maharashtra, de deelstaat waarvan Mumbai de hoofdstad is.

Maar daar zijn de 14 miljoen inwoners van Mumbai het lang niet meer allemaal mee eens. Zondag waren ze genoeg bekomen van de ellende om - nog altijd onder de gietende regen -op te stappen in de eerste betogingen tegen het stadsbestuur. Ze vinden dat de overheid hen veel te laat heeft gewaarschuwd voor de watersnood en veel te traag reddingsoperaties op gang heeft gebracht die hadden kunnen verhinderen dat mensen in hun auto’s verdronken.

Er is veel kritiek op het Disaster Management Plan (DMP), een rampenplan dat in 2003 met de hulp van de Wereldbank werd uitgetekend. Volgens die voorschriften had Mumbai volop moeten investeren drainage, aparte rijstroken om het openbaar vervoer in alle omstandigheden door te laten, methodes om de enorme bevolking snel te waarschuwen en aparte draadloze communicatiesystemen voor de hulpdiensten. Off the record geven medewerkers toe dat het plan niet gewerkt heeft. Op bijeenkomsten in april, mei en juni dit jaar werd er vooral over de droogte in Maharashtra gepraat, geeft een DMP-ambtenaar toe. Over de voorbereidingen op de moesson hebben we het niet gehad.

Op de uitzonderlijke regenval van vorige week dinsdag - in 24 uur tijd kwam er 94 centimeter water naar beneden - was de stad duidelijk niet voorzien. Het vaste en de mobiele telefoonnetten begaven het, het geroemde openbaar verkeer kwam helemaal vast te zitten en de hulpdiensten kwamen traag in actie.

Het zwaarst getroffen zijn de armenwijken in het noorden van de stad en de laaggelegen gebieden waar de zowat 400.000 squatters terecht gekomen zijn die eerder uit andere delen van de stad waren verdreven om plaats te maken voor nieuwe bouwprojecten. Deelstaatminister van Waterwerken Ajit Pawar vindt zelfs dat er nog meer krottenwijken moeten verdwijnen - volgens hem zijn illegale bouwseltjes aan de rand van kanalen en andere waterwegen de belangrijkste oorzaak van de overstromingen.

Stedebouwkundige experts hadden er al lang voor gewaarschuwd dat het meer dan honderd jaar oude drainagesysteem dat de stad moet beschermen tegen overstromingen, steeds meer verstopt raakte met afval en bouwpuin. De stad had zelfs een plan van 2,5 miljard euro voorgelegd aan de federale regering in New Delhi om het afvoersysteem te vernieuwen. Premier Manmohan Singh kondigde zaterdag aan dat de regering meteen 400 miljoen euro vrijmaakt voor de meest dringende verbeteringen.

Maar het grootste probleem is de ongecontroleerde nieuwbouw die open ruimtes doet verdwijnen, verkeerswegen extra belast en voor bergen puin zorgt die vaak illegaal verdwijnt. Hoe kan je tientallen miljoenen besteden aan een kantorencomplex als je geen fractie van die som over hebt om voor een goede drainage te zorgen, en voor een verkeersinfrastructuur die niet meteen overbelast is? schrijft Sanghvi in de Hindustan Times.

Langs de kust zijn ganse heuvels afgegraven om plaats maken voor flatgebouwen. Ook op plaatsen waar helemaal niet gebouwd mag worden, zijn grote gebouwen neergepoot. Net één dag voor de watersnood had deelstaatpremier Deshmukh nog verklaard dat die ‘no development zones’ zouden opengesteld worden voor buitenlandse investeerders.

Nu heeft het stadsbestuur alle aannemers het bevel gegeven de werkzaamheden te stoppen. Maar dat gebeurde alleen omdat er meer vrachtwagens nodig waren om alle wrakhout en opgezwollen dierenkadavers weg te brengen. (PD)