"Geef mensen geld als ze duurzaam met milieu omspringen"

Aan de vooravond van VN-duurzaamheidstop Rio+20, die in juni Rio de Janeiro plaatsvindt, hebben negentien VN-organisaties een rapport opgesteld over de uitdagingen voor Latijns-Amerika.

Een van de grootste uitdagingen is de klimaatwijziging. De meest kwetsbare zones voor natuurrampen en de stijgende zeespiegel zijn Centraal-Amerika, Mexico en sommige zones van Ecuador, Peru, Colombia en Uruguay, stelt het rapport.

Groene economie is omstreden

Overschakelen naar een groene economie is niet evident. “Het begrip groene economie is zeer omstreden in onze regio”, zegt Alicia Bárcena, uitvoerend secretaris van de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Caraïben (Cepal). “Het wordt gezien als iets wat opgelegd wordt door de landen van het geïndustrialiseerde Noorden, zonder rekening te houden met de mechanismen en de kosten van de transitie naar zo’n economie, en zonder duidelijk te maken wie die zal betalen.”

“Wat kan een regering doen? Ze kan veel doen op het vlak van belastinghervormingen, een zeer krachtig signaal. Dat is wat we nodig hebben. Zoiets kun je niet opleggen. Er zijn interne discussies nodig om te achterhalen wat een samenleving wil betalen voor deze transitie.”

Braziliaanse familiesubsidie

Bárcena verwijst naar het succesvolle voorbeeld van de Braziliaanse familiesubsidie. Het geld voor arme gezinnen wordt daar gekoppeld aan de belofte dat men zijn kinderen naar school en naar de dokter stuurt. “Dit programma heeft de laatste tien jaar twintig miljoen Brazilianen uit de armoede gehaald”, zegt Bárcena.

“Als men die programma’s en voorwaardelijke geldtransfers uitbreidt en niet alleen voor onderwijs en gezondheidszorg laat gelden maar aan de gemeenschap zegt: ‘We geven jullie geld maar dan moet jullie de grond beschermen’, ‘dan moet jullie water op deze manier gebruiken’, enzovoort, dan neem je daarin ook duurzaamheidsmaatregelen op.”

Rio+20

Een goed resultaat voor Rio+20 zou zijn dat er doelstellingen worden afgesproken, “want dat zou veel druk leggen op elk van de instellingen”, zegt Bárcena. “We stellen ook een soort Tobintaks voor op financiële transacties om duurzame ontwikkeling te steunen. Met een taks van 0,0005 procent zouden we voldoende geld hebben om de wereld door deze eerste transitie (naar een groene economie) te helpen.”

Bárcena hoopt ook op duidelijke financieringsinstrumenten, mechanismen voor technologietransfer en goed werkende instellingen. “Vanuit ons standpunt bekeken, op multilateraal niveau, zou de Sociaaleconomische Raad van de Verenigde Naties versterkt moeten worden.”