"Wereldwijde voedselvoorziening moet op de schop"

Wereldwijd wordt 30 procent van het voedsel verspild, terwijl een miljard mensen honger lijdt en nog eens een miljard mensen lijdt aan overgewicht. Het huidige voedselsysteem werkt niet en houdt geen rekening met de voedingsbehoefte van mensen, zegt Danielle Nierenberg, projectdirecteur bij het Worldwatch Institute in Washington.

  • CC Heinrich-Böll-Stiftung Danielle Nierenberg. CC Heinrich-Böll-Stiftung

Worldwatch en het Barilla Center for Food & Nutrition publiceerden onlangs ‘Eating Planet 2012’, een rapport waarin problemen rond de huidige voedselvoorziening en het landbouwsysteem worden aangekaart en gepleit wordt voor een duurzamer en eerlijker systeem.

“Hoewel het rapport veel slecht nieuws brengt, is de focus vooral op hoe landbouw de oplossing kan vormen voor enkele van de meest dringende problemen in de wereld, of dat nu gaat om honger, obesitas of jeugdwerkloosheid”, zegt Nierenberg. “Wij denken dat voedsel en de manier waarop we dat eten en produceren, van groot belang zijn.”

IPS: Kunnen boeren zich veroorloven om duurzaam te werken en voldoende produceren zonder de gebruikelijke kunstmest?

Nierenberg: “We zien dat de brandstofprijzen steeds hoger worden. Daardoor stijgen overal ter wereld de kosten voor boeren die middelen nodig hebben waar veel fossiele brandstoffen voor nodig zijn, zoals kunstmest, pesticiden en andere chemicaliën. En het lijkt er niet op dat de brandstofprijzen binnenkort zullen dalen.

Of biologische of duurzame landbouw de wereld kan voeden is niet echt de vraag waar het om draait. De vraag is of we door kunnen gaan met een voedselsysteem dat zo afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Ik denk van niet. Een miljard mensen lijdt honger en de landbouwindustrie slaagt er niet in hen te voeden. Uit verschillende studies blijkt dat industriële landbouw niet veel meer opbrengst geeft en in enkele gevallen zelfs minder opbrengst.”

Welke oplossingen staat u voor?

“In ‘Eating Planet’ ligt de nadruk op voedingswaarde. In de landbouw wordt veel gesproken over het verhogen van de opbrengst en welke methoden daar het beste voor zouden werken. Er zijn echter maar weinig mensen die een verband leggen tussen landbouw en voedingswaarde.  

Het gaat er niet alleen om dat we voldoende voedsel produceren. Het is ook belangrijk dat dat voedsel gezond is. Zetten we in op de introductie van meer variëteiten bonen met een hoge voedingswaarde, groenten en fruit? Vaak wordt vooral gekeken naar het aantal geproduceerde calorieën, niet naar de nutriënten in die calorieën. Daarom zien we problemen als obesitas en diabetes. Niet alleen in rijke landen, ook in arme landen.

Bij de Wereldbank spreken de mensen die zich bezighouden met voeding, niet met de landbouwmensen. Dat moet veranderen. Gezondheidsprofessionals en diëtisten moeten in gesprek raken met boeren, voedselverwerkers en bedrijven om ervoor te zorgen dat voedsel zo gezond mogelijk wordt.”

Biologisch voedsel met een hoge voedingswaarde is vaak duur. Mensen kunnen zich dat niet altijd veroorloven. Hoe kan dat veranderen?

“Als ik de Amerikaanse landbouw als voorbeeld neem, dan zie je dat veel subsidies in de afgelopen vijftig jaar naar de industriële landbouw zijn gegaan, en naar gewassen als maïs en sojabonen. Biologisch voedsel is duur omdat die boeren kleinschaliger werken. Een van de redenen daarvoor is dat zij niet de subsidies krijgen die grote boeren krijgen. Om deze kleine en middelgrote boeren die duurzamer werken te helpen, zou er meer geld naar deze sector kunnen gaan.”

Fastfood-restaurants zoals McDonalds zijn inmiddels over de hele wereld verspreid en veranderen de eetgewoonten van mensen. Hoe moeten we daarmee omgaan?

“Industriële landbouw is begonnen in de Verenigde Staten en Europa en verspreidt zich nu naar de Filipijnen, Afrika ten zuiden van de Sahara en Zuid-Azië. Het milieu, de openbare gezondheid en het dierenwelzijn lijden hieronder.

Een fastfood-dieet leidt in ontwikkelingslanden tot dezelfde gezondheidsproblemen als in rijke landen: diabetes, overgewicht, hart- en vaatziekten en soms kanker. Of het nu gaat om  industriële landbouw of de fastfood-cultuur, allebei zijn ze afhankelijk van goedkope granen. Landbouw moet niet gezien worden als een industrie, maar als een onderdeel van het landschap. Meer dan welke sector ook is landbouw afhankelijk van schone energie en water. Wij willen een herstructurering van het hele systeem naar een meer regionaal en lokaalgeoriënteerde landbouw die gebruik maakt van al beschikbare bronnen.”

Hoe realistisch is dat? En wat moet de basis zijn voor zo’n systeem?

“Een dergelijke verandering vindt niet van de ene op de andere dag plaats. Als we veilig en eerlijk voedsel willen, vraagt dat om actie op alle niveaus, van producent tot consument.  Beleidsmakers zullen dergelijke veranderingen moeten aanmoedigen, anders zal er niet geïnvesteerd worden in de landbouw. In de afgelopen dertig jaar is de landbouw genegeerd door de internationale donorgemeenschap. Nu, vanwege de voedselcrisis, realiseert men zich opeens dat er geïnvesteerd moet worden in landbouw.”

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2776   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2776  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.