Arabieren laten zich niet van de sigaret afhouden

“Ik ga mijn Cleopatra’s nooit opgeven”, zegt de Egyptische timmerman Mohamed Helmy. Een pakje Cleopatrasigaretten kost hem amper 35 eurocent. Goedkoper krijg je ze nergens op aarde. Het is niet goed voor te stellen hoe een Arabisch land eruit zou zien zonder de kettingrokende taxichauffeurs, rokerige theehuizen en het borrelen van de alomtegenwoordige waterpijp. In Syrië rookt ongeveer de helft, in Jemen maar liefst driekwart van de mannen.

Verdrag

Sinds enige tijd zijn verschillende Arabische regeringen lid van het Verdrag voor Tabakscontrole van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dat heeft in sommige landen al geresulteerd in een verbod op tabaksreclame, een verbod op de verkoop aan minderjarigen en in waarschuwingstekens op Egyptische en Jordaanse sigarettenpakjes.
Nu gaat het Midden-Oosten over op een rookverbod. Of de Arabieren daar ook echt naar gaan luisteren, is nog maar de vraag. “In Syrië mocht je al niet roken in ziekenhuizen en regeringsgebouwen, maar de wet wordt met voeten getreden”, zegt Fouad M. Fouad van het Syrische Centrum voor Tabaksstudies in Damascus. “Restauranthouders zijn sceptisch over de wet. Hun winst komt van de waterpijp.”

Sociaal

“Het is hier een teken van volwassenheid voor jongens. Zelfs docenten en dokters roken hier. En tegenwoordig ook steeds meer vrouwen. De waterpijp is een sociale gebeurtenis, met lekkere smaakjes. Dat krijg je er bijna niet uit, zeker niet omdat het zo goedkoop is.”
Of regeringen dat ook echt willen, is maar de vraag. In veel landen zijn grote sigarettenmerken in staatshanden. Ze verdienen er miljoenen aan, legt timmerman Helmy uit. “En dan gaan ze mij vertellen dat ik niet mag roken. Ik vind het hypocriet.”