Blik militairen opentrekken is geen oplossing

Vredesactie stelt dat de NAVO zich geleidelijk moet terugtrekken uit Afghanistan. We helpen de Afghanen het meest door er militair weg te blijven. De Nederlandse oorlogsjournalist Karskens, die de situatie in Afghanistan zeer goed kent, is formeel: “De Afghanen moeten het zélf doen, ook al zijn wij verantwoordelijk voor heel veel van die ellende. Dat zal aanvankelijk heel wat rotzooi opleveren, maar zoals het nu gaat, loopt het helemaal fout. Je komt niet tot een oplossing door een blik militairen open te trekken.”
In 2001 bombardeerde het Amerikaanse leger in een mum van tijd de Taliban van haar troon. In haar kielzog – schoorvoetend – een bont gezelschap van NAVO-collega’s. Om het puin te ruimen en het moegetergde land terug op te bouwen. Er was veel werk. De slachtoffers van 9/11 moesten gewreekt, de kindersterfte teruggedrongen, meisjes naar school en de vrouwen hun burka’s uit. Het was een zaak van eer. De internationale gemeenschap zou tonen dat ze met harde hand kon optreden tegen terroristen en tegelijkertijd democratie en vrijheid kon brengen.
Ondertussen, zeven jaar na de eerste strijdkreten, komt een ontnuchterende realiteit in beeld. Het failliet van deze ‘humanitaire interventie’ wordt ook in militaire kringen erkend. Toch besliste onze minister van Defensie onze oorlogsdeelname op te drijven. Het Belgische leger moet een actievere rol gaan spelen op het internationale toneel, heet het. Onze regering wil dat België zich opnieuw opstelt als loyale NAVO-partner. Dus moeten we verder dan de veilige haven van Kabul het Afghaanse avontuur in.
In Afghanistan botst de westerse alliantie op de grenzen van militaire interventie. Hoe win je een oorlog tegen een vijand die nauwelijks zichtbaar is en die de steun van grote delen van de bevolking heeft? Bij de opstandbestrijding vallen onvermijdelijk burgerslachtoffers, elke bom rekruteert meer opstandelingen. Het maximale militaire succes dat je kunt verwachten is een tijdelijke, plaatselijke controle, die jarenlange aversie en weerstand creëert. De NAVO kan de Taliban van de macht houden, maar kan ze niet verslaan. De Nederlandse oorlogsjournalist Karskens stelt: “Militair is dit een onbegonnen zaak. Het is uitgesloten dat je de Taliban verslaat in dat soort landschap, tenzij je alle Afghanen uitmoordt.”
De VS zijn de oorlog tegen de Taliban aan het verliezen, schreef Anthony Cordesman van het Center for Strategic and International Studies in Washington vorige week.Ook in militaire kringen dringt het besef door dat succes niet binnen handbereik ligt. James L. Jones, tot voor enkele jaren NAVO-opperbevelhebber voor Europa, waarschuwde bij de voorstelling van het rapport van de Afghanistan Study Group ondubbelzinnig: “De NAVO is niet aan het winnen in Afghanistan.” De NAVO zit strategisch in een doodlopende straat, de veiligheidssituatie gaat drastisch achteruit.
De NAVO-missie moest heropbouw mogelijk maken, door stabiliteit en veiligheid te creëren. Daar slaagt ze niet in, integendeel. Volgens cijfers van de VN eiste de oorlog in 2007 meer dan 8.000 doden, waaronder op zijn minst 1.500 burgers. Het aantal slachtoffers bereikte daarmee een piek sinds de eerste bombardementen in 2001. 130.000 Afghanen sloegen voor het geweld op de vlucht, door het escaleren van het conflict begin dit jaar kwamen daar in het zuiden nog eens 80.000 mensen bij. Een recent rapport van Oxfam maakt de balans op wat betreft gezondheid, onderwijs, plattelandsontwikkeling, corruptie,… en schetst alles bij elkaar een bijzonder somber beeld, alle peptalk in NAVO-kringen ten spijt.
Maandag vertrekken 4 Belgische F16’s naar Afghanistan. Naar schatting zullen ze dagelijks vier vluchten uitvoeren, gemiddeld om de 2 dagen worden daarbij bommen gegooid. Het is een kwestie van tijd voor daarbij onschuldige burgerslachtoffers vallen. De NAVO-interventie in Afghanistan bereikt het omgekeerde van wat ze beoogt. Meer troepen en gevechtsvliegtuigen brengen een oplossing voor Afghanistan gaan stap dichterbij. Met ‘onze verantwoordelijkheid nemen’ heeft dat niets te maken.
www.vredesactie.be