Chinees over 25 jaar rijker dan Amerikaan

Acht procent is een gematigde schatting, want de afgelopen jaren groeide de Chinese economie met 9,5 procent per jaar. Volgens Lester Brown, oprichter van de milieuorganisatie EPI, is de zorg niet zozeer of China integreert in het door het Westen gedomineerde internationale systeem, maar eerder wat de impact van een welvarend China is op de wereldwijde voorraad grondstoffen. De explosieve economische groei in China dreigt op termijn de wereldeconomie te ontwrichten,
blijkt uit het rapport Learning From China.

Als dat met China niet goed gaat, dan gaat het met India ook niet goed, zegt Brown. In India groeit de economie momenteel met 7 procent per jaar. Waarschijnlijk zal India in 2030 meer inwoners hebben dan China. Een recent VN-rapport over de groei van de wereldbevolking, voorspelt dat India 1,59 miljard inwoners telt in 2050. Nu zijn dat er nog 1,1 miljard. China telt 1,32 miljard inwoners, in 2050 zijn dat er naar verwachting 1,39.

Verschillende hoge Chinese handelsdelegaties reisden de afgelopen maanden naar Latijns-Amerika om langetermijncontracten te sluiten over de levering van verschillende soorten grondstoffen en landbouwproducten. Tijdens een twaalfdaags bezoek in november, kondigde de Chinese premier Hu Jintao aan dat China voor 30 miljard dollar (ruim 22 miljard euro) gaat investeren in Latijns-Amerika. Die investeringen gaan naar basisindustrieën en infrastructuur die nodig is om de export van grondstoffen te vergemakkelijken.

De enorme economische groei in China is de hoofdoorzaak van de wereldwijde stijging van de grondstoffenprijzen. Samen met de Chinese investeringen en slimme diplomatie, levert dat China veel goodwill op in een groot deel van de ontwikkelingslanden, vooral in Zuid- en Zuidoost-Azië en Latijns-Amerika.

Uit een onderzoek dat de BBC hield in 22 landen, bleek vorige week dat veel landen de rol die China speelt op het wereldtoneel meer waarderen dan die van de Verenigde Staten of Rusland. Zeventien landen waren positief over de economische ontwikkelingen in China. Voor het onderzoek werden bijna 23.000 mensen ondervraagd.

Maar Brown, oud-directeur van het Worldwatch Institute, wil uitdrukkelijk wijzen op de mogelijke schadelijke gevolgen van de explosieve groei. Als het gaat om graan, vlees, kolen, olie en staal, dan heeft China Amerika al ingehaald qua consumptie. Het inkomen per hoofd van de bevolking is in China momenteel 5.300 dollar (3.900 euro) per jaar, slechts 14 procent van het Amerikaanse inkomen per hoofd van de bevolking. Amerikanen verdienen gemiddeld 38.000 dollar per jaar (ruim 28.000 euro).

Als de Chinese groei vermindert naar 8 procent per jaar, dan verdienen de Chinezen in 2031 net zo veel als de Amerikanen. Daalt de groei naar 6 procent per jaar, dan wordt dat niveau in 2040 bereikt. Als het consumptiepatroon van de Chinezen tegen die tijd overeenkomt met dat van de Amerikanen, dan stijgt de graanconsumptie van 291 kilo per dag naar 935 kilo per dag, volgens Brown. Dat betekent dat China jaarlijks 1.352 miljard ton graan nodig heeft in 2031. Dat is tweederde van de wereldwijde graanoogst uit 2004.

Gezien de beperkte mogelijkheden om de productiviteit van het bestaande akkerland op te voeren, zal een groot deel van het Braziliaanse regenwoud gekapt moeten worden om op termijn aan de Chinese vraag te kunnen voldoen, zegt Brown. Als de vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in China hetzelfde wordt als in Amerika, betekent dat dat 80 procent van al het vlees dat nu wereldwijd geproduceerd wordt, door Chinezen zal worden geconsumeerd.

De olieproductie is een ander heet hangijzer. Volgen de Chinezen het Amerikaanse consumptiepatroon, dan hebben ze 99 miljoen vaten olie per dag nodig in 2031. Dat zijn 20 miljoen vaten meer dan momenteel in de hele wereld geproduceerd worden. Vier Amerikanen bezitten gemiddeld drie auto’s. Als de Chinezen dat voorbeeld volgen, hebben ze 1,1 miljard auto’s in 2031. Momenteel telt de wereld 800 miljoen auto’s.

Voor dat autoverkeer zijn snelwegen en parkeerplaatsen nodig die ongeveer evenveel ruimte in beslag nemen als de huidige rijstvelden in China, zegt Brown. Als China evenveel kolen gaat gebruiken als Amerika, dan heeft het land in 2030 bijna drie miljard ton per jaar nodig. De wereldwijde productie van kolen is op dit moment 2,5 miljard ton per jaar.

Doel van deze vergelijkingen is niet om China verwijten te maken, maar eerder om ons te realiseren wat er gebeurt als een groot deel van de wereldbevolking zo snel klimt op de economische ladder. Business as usual is dan geen optie meer. We zullen snel alternatieven moeten ontwikkelen, voordat de schaarste van grondstoffen leidt tot economische instabiliteit, politieke conflicten en ontwrichting van de maatschappelijke orde waar de economische groei afhankelijk van is, aldus Brown. (JS/ADR)