Condi op aanvaringskoers in Azië

Het rapport komt er op een moment dat de herschikkingen die momenteel moeten worden doorgevoerd op het ministerie van Buitenlandse Zaken doen vermoeden dat de VS juist zullen kiezen voor minder diplomatie, meer sancties en mogelijk zelfs militaire actie in Azië.

Maar Washington dreigt zichzelf in het vlees te snijden als het de unilaterale koers aanhoudt in Azië, zo zeggen twee werkgroepen die de toekomst van het Amerikaanse buitenlandbeleid bekeken in opdracht van de Asia Foundation. Zowel de Noord-Amerikaanse werkgroep (bestaande uit beleidsmakers en academici) als de Aziatische werkgroep van diplomaten geven de toekomstige minister van Buitenlandse Zaken Condoleeza Rice daarmee een schot voor de boeg.

De occasionele oorlogstaal van Washington schaadt het Amerikaanse imago in Azië, stelt het rapport. De VS moeten ervoor zorgen dat hun voorliefde voor unilateralisme de traditionele bondgenootschappen met Japan en Zuid-Korea niet schaden, zegt de Aziatische werkgroep. Het voortzetten van het unilateralisme kan de indruk wekken dat de VS geen respect tonen voor Japan en andere bondgenoten.

Washington moet volgens het rapport dringend de dialoog met Noord-Korea opstarten. Als Washington het nucleaire programma van Pyongyang wil stoppen, dan moet het rechtstreekse gesprekken opstarten met Noord-Korea, zelfs als daar zes partijen bij betrokken zijn”. De hardliners van het Pentagon gruwen bij het idee alleen al.

De Amerikaanse werkgroep, onder leiding van twee oud-ambassadeurs, waarschuwt voor een tendens om het regionaal overleg te gebruiken om de Amerikaanse prioriteiten door te drukken in andere landen eerder dan voor het luisteren naar hun bezorgdheden. Washington wordt daardoor beschouwd als de vreemde eend in de bijt als het op regionale samenwerking aankomt.

Onder Condoleeza Rice, de opvolger van minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell, zal de unilaterale koers van de VS nog scherper worden. Ook het vertrek van Powells rechterhand in Azië, Richard Armitage, wijst in die richting. De nummer twee op het State Department kondigde gisteren (dinsdag) zijn ontslag aan. Mogelijk vertrekt ook de staatssecretaris voor Aziatische Zaken Jim Kelly - ook hij behoort tot het kamp van Powell.

De herschikkingen op Buitenlandse Zaken versterken de macht van de haviken rond vice-president Dick Cheney, die het Amerikaanse Buitenlandbeleid naar hun hand wisten te zetten na de aanslagen van 11 september.

Iran en Noord-Korea mogen een Amerika verwachten dat minder bereid is tot dialoog en diplomatie, maar eerder zal kiezen voor sancties en andere vormen van druk. Minister van Buitenlandse Zaken Powell kon een détente forceren met China na de crisis uitgelokt door de botsing tussen een Amerikaans spionagevliegtuig en een Chinees toestel in de buurt van het Zuid-Chinese eiland Hainan in de lente van 2001.

Een scherpere opstelling zal de Amerikaanse belangen in Azië eerder schade toebrengen, menen de werkgroepen van de Asia Foundation. Met name in de relaties met de economische reus China kan Washington veel verliezen. Elke poging tot ‘containment’ (het inperken van gevaarlijke tegenstanders) van China zou voorbarig zijn en contraproductief werken, zegt de werkgroep. De Asia Foundation pleit voor het behoud van de Amerikaanse troepen in de regio en een strategie om de Amerikaanse en Chinese belangen te laten gelijklopen. Geen enkel belangrijk Aziatisch land zou zo’n poging (tot inperking van China) steunen en de VS zouden de Chinese steun kwijtspelen. Die is essentieel om de uitdagingen in de regio en elders te tackelen.

Ook de strijd tegen het terrorisme in de regio moet anders, zeggen de experts. De Amerikaanse regering moet erkennen dat het winnen van de ‘hearts and minds’ van de Aziatische moslimgemeenschap een interne strijd is, die zich niet leent tot interventies van derden, en vooral niet van Washington. (MM/ADR)



***** +The Asia Foundation (http://www.asiafoundation.org)
+U.S. ELECTION: China in Full Damage Control After Scathing Qian Comment (http://www.ipsnews.net/interna.asp?idnews=26158)
+IN FOCUS: Multilateralism Under Siege (http://www.ipsnews.net/new_focus/multilateralism/index.asp)