Het Palestijnse climaxmoment

De Palestijnse president sprak vrijdag 23 september de Algemene Vergadering toe, een toespraak die onthaald werd op een staande ovatie. Nog geen uur voor hij sprak had hij immers de aanvraag tot VN-lidmaatschap van een Palestijnse staat volgens de grenzen van 1967 overhandigd aan VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon. Of deze aanvraag ingeschreven zal worden als een historisch moment of een voetnoot in de geschiedenis van het Midden-Oostenconflict, moet de geschiedenis uitwijzen.

De volgende stap is nu dat Ban Ki-Moon de Palestijnse aanvraag tot lidmaatschap voorlegt aan de VN-Veiligheidsraad. Vermits de Verenigde Staten hun vetorecht zullen gebruiken als permanent lid van de Veiligheidsraad, is de kans op erkenning onbestaande. De vraag is dus wat er na het Amerikaanse ‘no’ zal gebeuren.

Speech Abbas

Abbas begon zijn speech met felicitaties aan Zuid-Soedan, de kersverse staat die in juli het 193^ste lid werd van de Verenigde Naties, een aanvraag die eerst ook de VN-Veiligheidsraad had moeten passeren. Daarna begon hij aan een lange –niet altijd even begeesterende- toespraak. Daarin hekelde hij de Israëlische bezetting, de kolonies op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem en de “annexatiemuur”. Abbas liet de VN-leden weten dat de PLO ook meteen bereid is om naar de onderhandelingstafel te gaan. Intussen, zei hij, zal het Palestijnse volk vreedzaam verzet blijven uitvoeren.

Abbas vindt dat het nu, in het licht van de Arabische Lente, tijd is voor een Palestijnse Lente. En in de geest van de Palestijnse dichter Mahmoud Darwish voegde hij eraan toe: ‘we hebben één doel, één doel, één doel: zijn en blijven.’

Dat Abbas veel applaus zou oogsten, was voorspelbaar. Dat maakte het voor Israël dat niet veel later sprak, alvast niet makkelijker.

Israëlisch antwoord

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu stak van wal met te zeggen dat de AV van de Verenigde Naties voor Israël een jaarlijks duistere gebeurtenis is.

‘Elk jaar worden we hier uitgesloten. Dit is het theater van het absurde’, aldus de Israëlische premier. Netanyahu legde in zijn speech vooral de nadruk op de Israëlische veiligheid, een ‘echt, geen theoretisch probleem’. De nederzettingen, zei hij, zijn een gevolg van de onveiligheid, een resultaat van de conflicten, geen oorzaak. Netanyahu riep Abbas ook op Israël als een joodse staat te erkennen.

‘Ja, een joodse staat. Daar had de Amerikaanse president Obama het ook over in zijn toespraak voor de AV. De Palestijnen werpen constant op dat we Jeruzalem judaïseren. Dat is eigenlijk gewoon hetzelfde als zeggen dat de Amerikanen Washington amerikaniseren of de Britten Londen verengelsen.’

Op het einde van zijn speech nodigde Netanyahu Abbas uit om samen aan de tafel in het VN-gebouw te gaan zitten, nu ze ‘hier toch vertoefden, duizenden kilometers van huis.’

Een retorische vraag, vermits op dat ogenblik Abbas al op weg was naar de luchthaven.

In de namiddag tenslotte stelde Catherine Ashton een nog inktnatte Kwartetverklaring voor. Daar kwam geen ronkende verklaring uit, wel de aankondiging van een nieuwe methodologie of stappenplan. In een commentaar hoopt de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere dat deze ‘verklaring de aanzet is voor hernieuwde onderhandelingen, gebaseerd op de kalender die door het Kwartet werd bepaald.’