Mexicaanse zakenwereld studeert sinologie

Mexico liet zich in 2002 door China verdringen als de op één na grootste exporteur naar de VS en wordt overspoeld door goedkope Chinese handelswaar. Tussen 2000 en 2004 verhuisde een derde van de buitenlandse exportbedrijven in Mexico naar China. In de kledingindustrie gingen daardoor 150.000 banen verloren, in de speelgoedfabrieken nog eens 15.000. Maar Mexico wikt zijn kansen om in de tegenaanval te gaan. Ondernemers en politici beginnen in elk geval hun tegenstander te bestuderen.

Enkele jaren geleden werd er in Mexicaanse zakenopleidingen bijna alleen over de VS gepraat. De States zijn nog altijd goed voor meer dan 90 procent van de Mexicaanse buitenlandse handel. Maar iedereen voelt aan dat dit niet eeuwig zal blijven duren. Daardoor stijgt de aandacht voor China.

Vooral de academische wereld doet nieuwe inspanningen om China beter te begrijpen, zegt Romer Cornejo, een onderzoeker aan het Centrum voor Aziatische Studies van het Colegio de México. Dat is een instelling voor academisch onderzoek en onderwijs in humane wetenschappen. Politici en zakenlui leggen nog altijd veel improvisatie aan de dag en gaan uit van een kortetermijnvisie.

Cornejo is ook docent van het Programma voor Kaderleden over Kansen in China, een seminarie dat samen wordt aangeboden door een aantal Mexicaanse universiteiten. Ook verscheidene ministeries bieden vormingssessies aan om de Chinese politiek, economie en handelspolitiek beter te leren kennen. Toch zet
Mexico volgens Cornejo nog maar kleine stapjes om de Chinese uitdaging aan te gaan.

Mexico en China hebben onlangs verdragen gesloten om smokkel te bestrijden en het wederzijdse toerisme te bevorderen. Maar een handelsovereenkomst blijft uit, want de twee landen wedijveren om dezelfde markten. Andere Latijns-Amerikaanse landen als Argentinië, Brazilië, Chili en Venezuela profiteren van de snel groeiende Chinese economie door het land te voorzien van grondstoffen als ijzer, soja en koper. Maar Mexico produceert vooral nijverheidsgoederen, voor een deel precies dezelfde producten waarmee China internationaal sterk uitpakt.

China exporteerde vorig jaar al een kwart meer naar de VS dan Mexico, al is de Chinese handelsweg veel langer en heeft China geen vrijhandelsverdrag met de VS. De internationale zakenwereld gelooft meer in China dan in Mexico: volgens de VN-Conferentie over Handel en Ontwikkeling (Unctad) namen de buitenlandse investeringen in China met de voorbije tien jaar met 83 procent toe, in Mexico maar met 45 procent.

In Mexico zelf is de ongelijke strijd in nog veel extremere mate voelbaar. Mexico voert per jaar voor ongeveer 7,6 miljard euro in uit China, en exporteert voor amper 550 miljoen euro.

Critici verwijten de Mexicaanse regering en de politieke klasse in het algemeen dat ze geen langetermijnstrategie hebben om een antwoord te verzinnen op de Chinese stormloop op de internationale markten. Maar de Mexicaanse president Vicente Fox vindt dat Mexico zich niet moet schamen. Eerder deze maand wees hij erop dat China nog altijd maar een gemiddeld jaarinkomen van 1.000 dollar per inwoner haalt, terwijl Mexico in de buurt van 6.250 dollar komt. (PD/MM)