Oegandese homorechtenactivist krijgt mensenrechtenprijs

Mugisha is directeur van Seksuele Minderheden Oeganda (SMUG), een organisatie die ijvert voor de rechten van holebi’s, transseksuelen en interseksuelen. Hij ontving de prijs vandaag (donderdag) in Washington.

De Robert F. Kennedy-prijs wordt uitgereikt aan iemand die “zich verzet tegen onderdrukking door middel van het geweldloos nastreven van mensenrechten, met ernstige persoonlijke risico’s tot gevolg”, door het Robert F. Kennedy Centrum voor Rechtvaardigheid en Mensenrechten (RFK-Centrum). De prijs is het begin van een zesjarige samenwerking waarin het RFK Centrum het werk van Mugisha en van SMUG zal ondersteunen. Deze week zullen Mugisha en leden van het RFK Centrum rondtrekken om te spreken met mensenrechtengroeperingen en leden van het Amerikaanse Congres over de situatie van de holebigemeenschap in Oeganda.

Campagne

In 2007 werkte Mugisha mee aan een 45-daagse mediacampagne onder de naam “Laat ons leven in vrede”. De activisten gaven hun namen en telefoonnummers vrij om interviews te geven. Dat is een gewaagde zet in een land waar homoseksuele handelingen strafbaar zijn. In januari van dit jaar werd homorechtenactivist David Kato vermoord. Hij had doodsbedreigingen ontvangen nadat zijn naam en foto gepubliceerd waren in een Oegandese krant in 2010. Het resultaat van de campagne was dat er zichtbaarheid gegeven werd aan een fenomeen waarvan het bestaan doorgaans ontkend wordt door de Oegandese overheid.

In Oeganda zijn homoseksuele handelingen strafbaar. Momenteel ligt een wetsvoorstel klaar dat de doodstraf mogelijk zou maken voor homoseksuele handelingen. Volgens dat wetsvoorstel zouden de bezigheden van SMUG strafbaar worden als “promotie van homoseksualiteit”. SMUG houdt zich bezig met politiek lobbywerk en educatieve projecten waarbij het begrip voor holebi’s centraal staat.

Homofobie

Sylvia Tamale, hoogleraar in de Oegandese hoofdstad Kampala, zegt dat het wetsvoorstel gebruikt wordt om aandacht af te leiden van andere problemen, zoals hoge de werkloosheid, inflatie en gezondheidsfaciliteiten. “Gedurende verschillende weken is het een populair onderwerp op alle radiostations”, zegt ze.

Ze benadrukt dat homofobie geen fenomeen is dat zich enkel in Oeganda voordoet. “Ik wil dat we deze opstoot van homofobie bekijken over het hele continent, ik wil dat we het bekijken als een internationale strijd. Het is niet alsof het Westen vrij is van homofobie.”

Tamale is geen voorstander van sancties zoals de Britse premier David Cameron voorstelt. Cameron stelde in oktober voor om ontwikkelingshulp terug te schroeven voor landen met een anti-holebiwetgeving.