Rumsfeld weigert VN toegang tot Guantanamo-gevangenen

Ongeveer de helft van de naar schatting 540 gedetineerden in Guantanamo Bay op Cuba is naar verluidt al sinds juli in hongerstaking. Sommigen zitten al vier jaar vast zonder proces. Volgens de advocaten van sommige gevangenen braken de hongerstakingen uit omdat de gevangenisbewakers weigeren hun beloftes over betere omstandigheden in het kamp uit te voeren. Concreet gaat het over het volgen van de Conventies van Genève en het uitvoeren van een uitspraak die het Amerikaanse hooggerechtshof al 16 maanden geleden deed waardoor gevangenen hun zaak voor een rechtbank zouden mogen brengen die niet onder controle van het Pentagon staat.

Er zijn een aantal mensen die op een dieet gaan waarbij ze voor een bepaalde periode niet eten en dan op een bepaald moment stoppen, waarop ze roteren en anderen het overnemen, zei Rumsfeld tijdens een persconferentie op het Pentagon. Dus het is duidelijk een techniek om jullie aandacht te trekken, en het werkt. Hij benadrukt dat het Internationale Rode Kruis ongelimiteerde toegang tot de gevangenen zal blijven hebben.

VN-waarnemers vragen al sinds begin 2002 een bezoek aan Guantanamo. Op 27 oktober nodigde het Pentagon drie van hen eindelijk uit voor een bezoek aan Guantanamo, maar zonder ontmoeting met de gevangenen. Het heeft geen zin (te gaan), reageerde maandag Mafred Nowak, de VN-expert voor Marteling en een van de genodigden. Je kan geen fact-finding missie doen zonder met de gedetineerden te praten. Ze zeggen dat ze niks te verbergen hebben. Als dat zo is, waarom zouden we dan niet onder vier ogen met de gevangenen mogen spreken?

Volgens recent vrijgegeven verklaringen van gevangenen tegenover hun advocaten komt de gedwongen voeding neer op marteling en wordt ze op een sadistische manier uitgevoerd. Een gevangene met de naam Abdul Rahman zegt volgens zijn advocaat dat een legerarts de sonde in zijn neus en door zijn keel maar bleef op en neer trekken, tot hij overvloedig bloed begon over te geven. Een andere verklaring beschrijft hoe de vingerdikke voedingssondes met geweld door de neus tot in de maag van de gevangenen worden geschoven zonder verdoving of kalmerend middel. Nog een andere verklaring stelt dat de sondes niet worden gereinigd voor ze voor een nieuwe gevangene worden gebruikt. De gevangenen konden het bloed en het maagsap van andere gedetineerden nog op de sonde zien zitten wanneer ze bij hen werd ingebracht.

Een Amerikaanse federale rechter, Gladys Kessler, noemde vorige week de verklaringen die zij onder ogen kreeg diep verontrustend en beval de overheid de medische dossiers over te maken van de gevangenen die onder dwang voeding krijgen.

Het Pentagon gaf dinsdag toe dat 24 gedetineerden onder dwang voeding krijgen, maar ontkende dat daarbij mishandeling komt kijken.

De publicatie van deze verklaringen door het Centre or Constitutional Rights, een groep advocaten die een groot aantal gevangenen op Guantanamo vertegenwoordigen, valt samen met een schokkend coververhaal in de Washington Post. Daarin doet een advocaat een ooggetuigenverslag van een zelfmoordpoging van zijn cliënt Jumah Dossari twee weken geleden. Volgens het Pentagon zijn er 36 zelfmoordpogingen geweest op Guantanomo door 22 verschillende gevangenen, maar door snel optreden van de bewakers is geen enkele daarvan geslaagd. (ADR/MM)