Wie beheert de internetdomeinen?

Domeinnamen als www.ipsnews.net zorgen ervoor dat internetgebruikers pagina’s op
het internet kunnen terugvinden. Om verwarring te vermijden, mogen
natuurlijk geen twee pagina’s dezelfde naam hebben. Omdat het internet
steeds groter wordt, werd vijf jaar geleden ICANN opgericht, op initiatief
van het Amerikaanse ministerie van Handel. ICANN kent de IP-nummers toe die
individuele computers identificeren, beheert de domeinnamen en bepaalt de
technische regels voor de werking van internet.

Een van ICANN’s eerste initiatieven was zorgen voor meer competitie onder de
bedrijven die domeinnamen - tegen betaling - registreren. ICANN voerde ook
een procedure in waardoor eigenaars van een merk kunnen protesteren wanneer
iemand anders domein op .com, .org of .net bezet met dezelfde merknaam. In
2001 voerde de organisatie zeven nieuwe hoofddomeinen in, waaronder .info
en .biz. 35 andere voorstellen werden afgewezen, wat ICANN heel wat kritiek
opleverden.

Het voornaamste verwijt is dat ICANN’s raad van bestuur niet representatief
is samengesteld en dat de organisatie aan niemand verantwoording moet
afleggen. ICANN is geen overheidsinstelling, maar heeft ook niet de
verplichtingen van een privé-bedrijf of een vzw, zegt Milton Mueller van
internetwaakhond ICANNwatch.org. Veel van de beslissingen binnen ICANN
komen tot stand omdat geen enkele andere organisatie een alternatief heeft
of de gevolgen ervan kan inschatten.

Tijdens een voorbereidende vergadering in september eisten enkele landen,
onder meer China, India, Zuid-Afrika en Saoedi-Arabië dat het internet een
bevoegdheid zou worden van de met de VN verbonden Internationale
Telecommunicatie-unie (ITU). De ITU weigerde elke commentaar, omdat ze als
VN-organisatie onpartijdig wil blijven.

Volgens sommigen is het niet zozeer de vraag is of de ITU
ICANN moet vervangen, maar of ICANN sommige van zijn taken niet goed
uitvoert. Met name de Europese Unie lijkt er voorstander van het
ICANN-bestuur representatiever en transparenter te maken.

Volgens Mueller van ICANNwatch.org willen landen als Saoedi-Arabië en China,
die niet meteen bekend staan als kampioenen van de vrijheid van
meningsuiting, de controle over internet overlaten aan een zuivere
intergouvernementele organisatie. Ze willen de ngo’s erbuiten houden, net
zoals ze hier op de informatietop doen, zegt Mueller. Afgunst en
ongenoegen over de dominantie positie van de Verenigde Staten leidt niet
noodzakelijk tot een beter bestuur. Wanneer de EU of China of Brazilië de
domeinnamen controleren, is dat geen betere oplossing.