Ons Plek, een vluchthuis voor straatmeisjes

Tijdens onze District Six rondleiding, passeerden we een herenhuis waarop een bordje met ‘Ons Plek’ hing. Toen ik meer informatie vroeg, werd me verteld dat ik met de oprichtster moest bellen. Nu sta ik opnieuw voor het gebouw van ‘Ons Plek’, dit keer met een afspraak.

Eerste opvanghuis voor meisjes

‘Ons Plek’ is een opvangtehuis voor straatmeisjes, vertelt Pam Jackson me, de verantwoordelijke. De meisjes leven op straat, vaak als prostituees. Andere meisjes die hier komen zijn weggelopen van thuis omdat de situatie daar onleefbaar is. Ofwel worden ze verwaarloosd door hun dronken en drugsverslaafde ouders. Ofwel worden ze seksueel en/of fysiek mishandeld. In het begin vonden de meisjes zelf de weg naar het opvanghuis. Tegenwoordig worden er ook meisjes aangebracht via sociale werksters of via mensen uit de community.

Jane Keyne startte het ‘Ons Plek’ project 26 jaar geleden. In het tweede jaar kwam Pam erbij. Jane had hiervoor al zes andere projecten gestart voor straatjongens. Toen vertelden de jongens dat er ook meisjes waren die hun hulp konden gebruiken. Zo werd ‘Ons Plek’ opgericht, het was het allereerste opvangtehuis voor meisjes. Het huis waarin we nu zitten voor het interview is het eerste huis. Daar komen de meisjes terecht die net van de straat afkomen. Eens de meisjes gewend raken aan het huis en ze klaar zijn om opnieuw naar school te gaan, worden ze overgeplaatst naar het tweede huis.

Minimalistische aanpak

Toen het project net opgericht werd, leefden er in hun wijk zo’n 100 meisjes op de straat. Nu zijn het er volgens Pam nog slechts drie. Zij leefden een tijdje in het opvanghuis maar helaas liepen ze opnieuw weg. Het was voor hen, omwille van persoonlijke redenen, te moeilijk om een gedisciplineerd leven te leiden. Het is makkelijker om te drinken en jezelf te prostitueren dan naar school te gaan en een job te zoeken. Voor Pam is het erg moeilijk om te aanvaarden dat een kind de ‘domme’ keuze maakt op straat te leven. 

Het grote verschil tussen ‘Ons Plek’ en andere opvanghuizen is dat ‘Ons plek’ kiest voor een minimalistische aanpak. Ze bieden de kinderen een minimum aan luxe en comfort. De meisjes die ze aankrijgen zijn vaak erg ruw en ongemanierd. Op een dag is het de bedoeling dat ze weer naar huis kunnen terugkeren. Vaak is thuis voor hen een situatie zonder luxe en daarom opteren ze bij ‘Ons Plek’ voor dezelfde levensstijl. Pam wilt niet dat de kinderen verwend worden want vele meisjes weigeren terug naar huis te keren wat de situatie alleen maar erger maken. Zelfs als de thuissituatie weer in orde is, willen sommige meisjes nog steeds niet terugkeren. Vaak hebben ze geen televisie of zelfs warm water.

Een ander groot verschil met andere opvangtehuizen is dat de kinderen het huishouden leiden. Bij ‘Ons Plek’ hebben ze geen huishoudelijke hulp of kok want thuis hebben de meisjes dit ook niet.

Ouders heropvoeden

Een meisje herenigen met haar gezin is een erg lang en ingewikkeld proces. Je moet eerst op zoek gaan naar de oorzaak van de problemen en kijken of deze oorzaak nog steeds aanwezig is. Je voert veel gespreken met het meisje in kwestie en leert haar omgaan met haar verleden. De begeleiders proberen de meisjes opnieuw op het rechte pad te krijgen en dringen aan dat ze hun school weer opnemen. Want de meeste kinderen stoppen met school voordat ze weglopen van huis. De ouders van het kind opsporen is vaak echt detectivewerk. Dan moeten de sociale werksters zien of de ouders wel met je willen praten en of ze hun kind überhaupt wel terug willen. Vaak zijn de ouders niet sterk genoeg om een geschikte ouder voor het kind te zijn.

Soms willen ouders hun kind té hard verwennen. In vele gevallen zijn het alleenstaande ouders. Ze geven het kind alles wat het verlangt. Hierdoor worden ze onhandelbaar en spenderen ze vaak nachten bij hun vriendje of vriendinnen. In het laatste geval is het vaak moeilijk de problemen op te lossen omdat het de ouder is die moet veranderen. Ze moeten leren het kind minder te verwennen en straffen als ze over de schreef gaat. Uiteraard moet het gedrag van het kind ook veranderen maar dat heeft geen nut als de ouder ze blijft verwennen.

Varkensstal en messengevecht

Pam vertelt me dat het vandaag onmogelijk is om met de kinderen te praten. De ene dag gaat alles goed de andere dag slaan hun stoppen volledig door. Als je hier al lang bent, voel je wanneer er iets in de lucht hangt en de meisjes gaan ontploffen. Zo is er bijvoorbeeld een meisje in het huis die opgroeide in een varkensstal. Als je haar vraagt ‘vanwaar kom je? hoe is jouw moeder?’, dan kan ze volledig doorslaan. Bij het woord ‘moeder’ begint ze drie uur lang te huilen. De afgelopen twee maanden waren erg rustig, maar nu zijn er drie nieuwe meisjes aangekomen. Zij zijn nu de nieuwe leiders en vandaag beslisten zij dat er niemand naar school mocht gaan. Enkele meisjes negeren dit soort gedrag en gaan toch, maar de drie leiders zijn echte onruststokers.

Pam vertelt dat ze zich nog maar één keer hoefde te verweren tegen een meisje. Ze wilde de computer op de grond gooien. Pam hield haar tegen maar het meisje was een goede vechter en heeft haar verwond. Gisteren was er nog een meisje dat plots de andere meisjes met een mes bedreigde. Auntie, een van de sociale werksters, moest haar beide armen dan vastgrijpen terwijl Pam het mes van haar afnam. Het is niet makkelijk de meisjes te helpen maar Pam en de sociale werkers doen hun best en beginnen elke dag met een schone lei. Vele meisjes voor wie ‘Ons Plek’ een succes was, hebben intussen een job en een eigen gezin.

Deze productie kwam tot stand in het kader van het journalistieke trainingsprogramma Beyond Your World van Thomas More Mechelen. Beyond Your World wordt financieel mogelijk gemaakt door de Europese Commissie.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.