Ooit kwamen ze zelf als vluchteling naar België, nu helpen ze Oekraïense vluchtelingen. Hoe vergelijken deze hulpverleners hun eigen ervaringen met wat vandaag gebeurt? Voor MO* getuigen ze over verlies, veerkracht en de stap van vluchten naar helpen. Vandaag: Derya uit Turkije.

De Turkse president Erdogan wil dat Zweden Koerden gaat uitleveren in ruil voor NAVO-lidmaatschap. Krijgt hij de Zweden zover? MO* sprak erover met het Zweeds-Koerdische parlementslid Amineh Kakabaveh én over de felle protesten in haar land van afkomst, Iran.

Hoe kan journalistiek recht doen aan de waardigheid en de ervaring van mensen op de vlucht? Een gesprek met drie journalisten die door de ogen van vluchtelingen keken naar grenzen, smokkelaars en keuzes.

De Turks-Britse schrijver Burhan Sönmez werd in september verkozen tot nieuwe voorzitter van de wereldwijde schrijversorganisatie PEN International. MO* had een gesprek met hem over de vrijheid van verbeelding, over apolitiek verzet tegen onrecht en over literatuur als bindmiddel over grenzen heen.

Bego Demir kreeg een stoflong door zijn werk in een jeansfabriek in Istanboel. Aan diezelfde ziekte zag hij talloze collega’s bezwijken. Nu protesteert Demir tegen ziekmakende processen in de textielsector en richtte hij zelfs een eigen jeansmerk op om bedrijven te tonen hoe het wél moet.

‘Erdoğan wil een nieuwe Ottomaanse kalief worden, maar zal toch verliezen’, zegt politicoloog Hussein Solomon over de Turkse president. Het politieke islamisme van Erdoğans AKP-partij biedt geen antwoord voor het nepotisme, de corruptie en de economische crisis.

64 mensen zijn in Turkije aangehouden omdat ze kritiek uitten op de Turkse aanpak van de coronacrisis. Gürkan Özturan van Dokuz8NEWS, een platform voor burgerjournalistiek, over onafhankelijke journalistiek en de dunne lijn tussen waarheid en misdaad in crisistijden.

Het coronavirus is gearriveerd, de olievelden zijn geblokkeerd en de oorlog is geëscaleerd. ‘Libië stevent af op een humanitaire ramp. Alleen moet de wereld dat ook willen zien’, zegt Jalel Harchaoui, Libië-expert bij het Clingendael Instituut in een gesprek met MO*. 

Hij bedacht de EU-Turkijedeal, maar nu is Gerald Knaus onthutst: Europa voert een antimigratiebeleid waar zelfs Donald Trump zich niet aan zou wagen, vindt hij. Voor Knaus is het vijf óver twaalf. Hij pleit voor directe bezinning en een nieuw akkoord met Turkije.

‘Europa heeft niet de luxe om weg te kijken’, meent Willem Staes, beleidsmedewerker Midden-Oosten bij 11.11.11., over het Turkse offensief in Noord-Syrië. ‘Er is de morele verantwoordelijkheid, maar vooral, zijn er ook vitale Europese belangen die op het spel staan.’

In Turkije heeft het opheffen van de noodtoestand het vrije woord niet teruggebracht. Romanschrijfster Asli Erdogan, die in 2016 na een wereldwijde campagne de Turkse cel kon verlaten, wisselde haar stek aan de Bosporus noodgedwongen voor een plek in Frankfurt. De vrijheid heeft ze er nog niet gevonden. 

In juni trekken de Turken naar de stembus. Nu de economie aan een zijden draadje hangt en de noodtoestand veel kiezers de strot uitkomt, zou dit wel eens een politiek keerpunt kunnen betekenen, zegt de oppositie.